Przed nami tydzień eurowizyjnych emocji! Warto przypomnieć zatem te gwiazdy, dla których Eurowizja była jednym z elementów kariery. Od Abby po Céline Dion – podsumujmy największe nazwiska eurowizyjnej sceny.
Ponad sześć dekad Konkursu Piosenki Eurowizji to ponad półtora tysiąca piosenek. Część z nich została wykonana przez największe gwiazdy świata, Europy lub jej części. Na początku eurowizyjnego tygodnia, przed finałem Eurowizji 2021, przypominamy największe legendy i ikony, które pojawiły się na scenie konkursu. Być może po tegorocznym widowisku któryś z uczestników również osiągnie status gwiazdy?
Eurowizja w rytmach włoskich legend
Na pierwsze lata Konkursu Piosenki Eurowizji przypada udział czołowych gwiazd sceny muzycznej Włoch. Pierwszym artystą, który po Eurowizji osiągnął światowy sukces, był Domenico Modugno w 1958 roku. Z propozycją Nel blu dipinto di blu, znaną szerzej jako Volare, zajął w konkursie dopiero trzecie miejsce. Utwór zdobył ogromną popularność, a jego covery podbijały listy przebojów, zwłaszcza w USA. Obecnie utwór ten jest uważany za jedną z najpopularniejszych piosenek w historii Eurowizji. Domenico wrócił jeszcze na Eurowizję z utworami Piove (1959) i Dio, come ti amo (1966), ale nie osiągnął z nimi spektakularnego sukcesu ani w konkursie, ani komercyjnie.
W świecie czarno-białej Eurowizji pojawiły się też inne nazwiska, które z pewnością są znane wielkim fanom włoskiej muzyki. Warto wymienić takich artystów, jak Claudio Villa (1962, 1967), Bobby Solo (1965), a przede wszystkim – Gigliola Cinquetti. Młodziutka artystka wygrała Eurowizję 1964 z utworem Non ho l’età, który szybko stał się znany w Europie. Gigliola powróciła na konkurs dziesięć lat później, ale musiała ustąpić wygranej pewnej znanej szwedzkiej grupie, do której jeszcze w tym tekście wrócimy.
Eurowizja z hitami lat 80. i 90.
W kolejnych latach Włosi dalej wysyłali swoje wielkie gwiazdy, jednak rzadko wracały one z Eurowizji z bardzo dobrymi rezultatami. Słynny duet Al Bano i Romina Power reprezentował Włochy z utworami We’ll live it all again (1976) i Magic, oh magic (1985), dwukrotnie zajmując miejsce siódme. Rozpoznawalna w Polsce grupa Ricchi e Poveri w 1978 roku wywalczyła dopiero dwunastą lokatę. W latach 90. ogromnymi nadziejami Włoch były Mia Martini, uznawana za najlepszy wokal włoskiej sceny muzycznej, oraz duet Jalisse. Obie propozycje odpowiednio w 1992 i 1997 roku zajęły czwarte miejsce, co mało zadowoliło Włochów. Mimo zwycięstwa Toto Cutugno (którego znamy z hitu L’italiano) podczas Eurowizji 1990, kraj na niemal piętnaście lat zrezygnował z udziału w konkursie. Po swoim powrocie w 2011 roku zaczął jednak wysyłać laureatów festiwalu w Sanremo i tylko dwa razy opuścił pierwszą dziesiątkę stawki.
Eurowizja – największe gwiazdy po francusku
Pomimo pięciu zwycięstw w Konkursie Piosenki Eurowizji, trudno wśród reprezentantów Francji wskazać największe gwiazdy jej rynku muzycznego lub artystów światowej sławy. Największy sukces na świecie z pewnością osiągnęły artystki wykonujące klasyczne francuskie ballady: Natasha St-Pier (Eurowizja 2001) i Patricia Kaas (Eurowizja 2009). Warto przypomnieć też, że utwór Allez Ola Olé, który Francja wysłała na Eurowizję 2010, zdobył ogromną popularność, będąc utworem promującym FIFA World Cup 2010.
Reprezentantem Francji w 1971 roku był Serge Lama, kompozytor znany ze stworzenia piosenki Je suis malade, która uchodzi za jeden z najpiękniejszych francuskich utworów. W latach 90. spopularyzowała go na świecie Lara Fabian. Artystka belgijskiego pochodzenia swoją karierę także rozpoczęła od udziału w Eurowizji. W 1988 roku reprezentowała Luksemburg z utworem Croire i zajęła czwarte miejsce. To częściej w barwach Luksemburga, a nawet Monako, pojawiały się znane nazwiska muzyki francuskojęzycznej.
Luksemburg i Monako z gwiazdami?
Wśród pięciu luksemburskich zwycięzców Eurowizji znajdują się: Jean-Claude Pascal (1961) – jeden z najpopularniejszych francuskich aktorów lat 50., a także weteran II wojny światowej i projektant mody u Diora, France Gall (1965) – zmarła w 2018 roku ikona popu lat 60., znana globalnie z piosenki Ella, elle l’a i Vicky Leandros – mieszkająca w Niemczech Greczynka, która należy do najpopularniejszych artystek w Grecji. W 1967 roku jej piosenka L’amour est bleu podbiła amerykański rynek, stając się najbardziej znaną kiedykolwiek eurowizyjną piosenką w USA. A propos greckich gwiazd reprezentujących Luksemburg na Eurowizji – w 1963 roku ten mały kraj reprezentowała Nana Mouskouri. Zajęła siódme miejsce, ale stała się najpopularniejszą grecką piosenkarką, która na koncie ma najwięcej sprzedanych w tym kraju płyt, a także karierę polityczną jako europosłanka i działaczka UNICEF-u podczas wojny w Bośni.
Również najmniejsze państwo w historii Eurowizji – Monako, ma w swoich dziejach wybór gwiazdy na reprezentanta. Nie chodzi bynajmniej o Jacquesa Pillsa, męża Edith Piaf, który reprezentował ten kraj w 1959 roku i zajął ostatnie miejsce. W 1963 roku na konkurs pojechała Françoise Hardy, jedna z najpopularniejszych, o ile nie najpopularniejsza piosenkarka we Francji w latach 60. Reprezentowała nurt yé-yé, choć na Eurowizji wystąpiła z balladą i zajęła piąte miejsce, ex aequo z Francją.
Eurowizja 1988: Céline Dion na podbój Europy
Artystką, której zdecydowanie nie powinniśmy wrzucać do jednego worka z innymi francuskojęzycznymi gwiazdami, jest Céline Dion. Pochodząca z Kanady wokalistka rozpoczęła karierę w latach 80., jednak nie było w niej nic spektakularnego. Dzięki kontaktom jej menadżera, a późniejszego męża, dostała się do szwajcarskich preselekcji do Eurowizji 1988. To właśnie on stworzył duet odpowiedzialny za piosenkę, która dwa lata wcześniej dała Szwajcarom drugie miejsce. W selekcjach wystartowała z utworem Ne partez pas sans moi. 20-letnia Céline zrobiła duże wrażenie, choć podczas eliminacji pomyliła tekst utworu. Jako reprezentantka Szwajcarii w Dublinie uchodziła za faworytkę do wygrania.
30 kwietnia wystąpiła w finale Eurowizji i o mały włos nie straciła wyczekiwanego zwycięstwa. Przed ostatnimi głosami, z Jugosławii, o pięć punktów przegrywała z reprezentantem Wielkiej Brytanii. Zdobyła jednak sześć punktów, a Brytyjczyk nie został doceniony w Jugosławii w ogóle, więc Szwajcaria wygrała jednym punktem. Choć brytyjska delegacja pogodziła się z przegraną, bo spodziewała się zwycięstwa Céline, brytyjska prasa nie pozostawiła na artystce i samym konkursie suchej nitki. Nikt nie przypuszczał wtedy, że Kanadyjka zostanie jedną z największych gwiazd w dziejach, sprzedając ponad 200 milionów płyt. W 1989 roku pojawiła się jako gość na Eurowizji organizowanej przez Szwajcarów i wykonała premierowo utwór Where does my heart beat now?, który stał się jej pierwszym międzynarodowym hitem.
Wielka Brytania, czyli gwiazdy Eurowizji, które nie lubiły swoich piosenek
Po serii niepowodzeń i pięciokrotnym zajęciu drugiego miejsca BBC postanowiło wsłuchać się w trendy i wygrać Eurowizję rękoma młodego pokolenia. W 1967 roku reprezentantką Wielkiej Brytanii została młoda i rozpoznawalna już w Europie Sandie Shaw. Podczas preselekcji publiczność wybrała dla niej utwór – Puppet on a string. Sandie uznała go (i pewnie nadal uznaje) za infantylny i seksistowski, ale niezależnie od tego sprawdził się na Eurowizji i wygrał. To skłoniło BBC do wysyłania kolejnych młodych gwiazd.
Tym samym w 1968 roku reprezentantem kraju był Cliff Richard. Jeden z najsławniejszych wokalistów na świecie był uważany za pewnego zwycięzcę Eurowizji, jednak z piosenką Congratulations zajął drugie miejsce. O jeden punkt pokonała go Massiel z rządzonej wówczas przez Francisco Franco Hiszpanii. O kontrowersji Eurowizji 1968 szerzej pisaliśmy już wcześniej. Nie zniechęciło to Wielkiej Brytanii – w kolejnym roku na Eurowizję pojechała Lulu, która z tej okazji musiała przełożyć miesiąc miodowy z Mauricem Gibbem z zespołu Bee Gees. Liczyła, że widownia wybierze utwór napisany dla niej przez Eltona Johna. Wytypowana jednak została piosenka Boom bang-a-bang, która nie przypadła artystce do gustu, co jednak znowu nie przeszkodziło w zwycięstwie.
Lata 70. pechowe dla Brytyjczyków i Hiszpanów
Kolejne starty brytyjskich gwiazd były nieco pechowe – znana z hitu Those were the days Mary Hopkin zajęła drugie miejsce w 1970 roku, a takim samym wynikiem zakończył się start australijsko-brytyjskiej grupy The New Seekers w 1972 roku. Na kolejny konkurs pojechał ponownie Cliff Richard, jednak drugi raz nie uśmiechnęło się do niego szczęście. Eurowizja 1973 miała bijącą rekordy oglądalność w Wielkiej Brytanii, ale Cliff z utworem Power to all our friends ku rozczarowaniu otarł się o zwycięstwo o kilka punktów i zajął trzecie miejsce. Tymczasem w konkursie pojawili się legendarni wykonawcy z Hiszpanii i im także nie udało się wygrać. Julio Iglesias zajął czwarte miejsce w 1970 roku, a sławna w Ameryce Łacińskiej grupa Mocedades zajęła drugie miejsce w 1973 roku.
Nadzieją Wielkiej Brytanii w 1974 roku była wówczas jeszcze nie najbardziej znana Olivia Newton-John. Na nią też spadła klątwa wyboru piosenki, która wcale jej się nie podobała. Mimo dużych nadziei wokół utworu Long live love artystka zajęła czwarte miejsce. Lekkie rozczarowanie absolutnie nie zniszczyło jej kariery – wkrótce została gwiazdą Hollywood i światową sławą, pojawiając się m.in. w musicalu Grease.
Pozostali brytyjscy zwycięzcy
Trzecia wygrana Wielkiej Brytanii nadeszła z zespołem Brotherhood of Man, który wygrał Eurowizję 1976 z utworem Save your kisses for me. Piosenka stała się przebojem i prawdopodobnie jest najlepiej sprzedającym się zwycięskim utworem w historii konkursu. Kolejne zwycięstwo to grupa Bucks Fizz, utworzona specjalnie na potrzeby Eurowizji 1981. Zespół wygrał z piosenką Making your mind up i z kolejnymi przebojami stał się jednym z najbardziej popularnych brytyjskich zespołów w latach 80. Jednak ich wielka sława zakończyła się tragicznym wypadkiem autokaru, w którym jechali. Piąte i ostatnie brytyjskie zwycięstwo wydarzyło się w 1997 roku. Kraj reprezentował zespół Katrina and The Waves z piosenką Love shine a light, która pobiła wówczas rekord punktów na Eurowizji. To właśnie ona rok temu przyświecała obchodom Eurovision: Europe Shine a Light w miejsce odwołanej Eurowizji 2020. Grupa rozpadła się krótko po wygranej, ale na pewno znacie ją z przeboju Walking on sunshine.
Europa Środkowa i Wschodnia – legendy na scenie Eurowizji
Dwa nazwiska, które znają i kochają państwa byłego bloku wschodniego, to Karel Gott i Ałła Pugaczowa. Co ciekawe, żadna z tych gwiazd nie osiągnęła sukcesu na Eurowizji. Młody Karel trafił na konkurs w 1968 roku, kiedy był już najczęściej nagradzanym muzykiem w Czechosłowacji. Dzięki współpracy z Udo Jürgensem (zwycięzcą Eurowizji 1966 dla Austrii) rozwinął karierę w krajach niemieckojęzycznych. Reprezentując Austrię na Eurowizji miał przyspieszyć swój rozwój, jednak w konkursie nie poszło mu najlepiej. Z utworem Tausend Fenster zajął dopiero trzynaste miejsce.
Z kolei Ałła Pugaczowa pojechała na Eurowizję już po latach swojej największej świetności. Artystka reprezentowała Rosję w 1997 roku z utworem Primadonna. Zresztą w myśl tytułu piosenki w Dublinie zachowywała się jak największa diva, nie rozumiejąc, dlaczego nie jest tak traktowana przez organizatorów. Dziwiła się też, że mało kto ją rozpoznaje. Pewnie równym zdziwieniem okazało się dla największej rosyjskiej gwiazdy słabe, piętnaste miejsce. Wciąż jednak był to lepszy wynik niż siedemnasta lokata czwartego z jej pięciu mężów. Filip Kirkorow reprezentował Rosję w 1995 roku.
ABBA i inne sławy ze Skandynawii
Pozycją obowiązkową na liście gwiazd, które pojawiły się na Eurowizji, jest ABBA. Powstała w 1972 roku grupa wystartowała bez powodzenia w preselekcjach do Eurowizji 1973. Jednak już rok później wygrała Melodifestivalen z piosenką Waterloo. Wkrótce zwyciężyła Eurowizję w Brighton, pokonując m.in. wspomniane Gigliolę Cinquetti i Olivię Newton-John. Popularność szwedzkiej grupy rosła w olbrzymim tempie i szybko osiągnęła światowy poziom. ABBA to legenda światowego popu, a jej dziesięcioletnia działalność to dziesiątki przebojów, które zna chyba każdy. W 2005 roku podczas jubileuszowego koncertu Congratulations: 50 years of Eurovision Song Contest, Waterloo zostało wybrane najlepszą piosenką w historii Eurowizji.
Wśród nordyckich zespołów, które po Eurowizji także wyruszyły na muzyczny podbój Europy i świata, wyróżnić warto heavy metalową grupę Lordi. Fińscy zwycięzcy Eurowizji 2006 słyną z mrocznych kostiumów, których nigdy nie zdejmują publicznie. Z kolei wykonujący muzykę instrumentalną duet Secret Garden wygrał Eurowizję 1995 dla Norwegii. Utwór Nocturne na potrzeby konkursu musiał zawierać tekst, dlatego stworzono 24 słowa, które spełniały regulamin – jest to najkrótszy tekst w historii Eurowizji. W skład duetu wchodzą Norweg Rolf Løvland i Irlandka Fionnuala Sherry. Norweski kompozytor napisał już zwycięski utwór Eurowizji 1985, a na koncie ma także stworzenie światowego przeboju You raise me up, który doczekał się setek coverów i milionów sprzedanych kopii. Eurowizyjne Nocturne zostało za to wykorzystane w ścieżce dźwiękowej pierwszej części Shrecka.
Eurowizja – gwiazdy XXI wieku
W XXI wieku Konkurs Piosenki Eurowizji był punktem początkowym wielu dużych karier. Mimo odpadnięcia w półfinale swoją sławę po Eurowizji zdobyła Kate Ryan, która z hitem Je t’adore reprezentowała Belgię w 2006 roku. W konkursie wystartowali także już rozpoznawalni wcześniej artyści, tacy jak Antique (Grecja 2001), t.A.T.u. (Rosja 2003), Arash (Azerbejdżan 2009), MaNga (Turcja 2010), a nawet Bonnie Tyler (Wielka Brytania 2013). Ich udział kończył się różnymi rezultatami. W ostatnich latach dzięki wygraniu Eurowizji na europejski rynek muzyczny wkroczyło także wielu młodych artystów, o których jeszcze usłyszymy. W 2009 roku cała Europa zachwycała się Fairytale Alexandra Rybaka, a rok później zwycięstwo Leny z przebojem Satellite było hucznie świętowane w Niemczech. Za przełom uważa się wygraną Loreen ze Szwecji w 2012 roku. Jej Euphoria podbiła stacje radiowe i rozkochała fanów Eurowizji, którzy od tamtej pory co roku wybierają ją najlepszą piosenką w historii Eurowizji.
Eurowizja od 2014 roku
Ostatnie lata to przede wszystkim kontrowersje wokół zwycięstwa Conchity Wurst z Rise like a Phoenix w 2014 roku i sukces Månsa Zelmerlöwa z Heroes. Po wygranej Eurowizji 2015 Szwed wydawał przebój za przebojem, które trafiały również do polskich rozgłośni radiowych. Zdecydowanie to on w ostatniej dekadzie osiągnął najwięcej dzięki udziałowi w Konkursie Piosenki Eurowizji. Warto przypomnieć jeszcze Nettę i Eleni Foureirę, które stoczyły walkę o zwycięstwo na Eurowizji 2018. Obie po konkursie stały się popularne Europie. A na zakończenie – ostatni zwycięzca Eurowizji, Duncan Laurence. To pierwszy od ćwierć wieku artysta, którego utwór po Eurowizji osiągnął fenomenalny sukces w Stanach Zjednoczonych. Zwycięskie Arcade widzieliśmy niedawno w The Ellen Show, a także w tysiącach TikToków i na wysokich miejscach notowań platform streamingowych na całym świecie.
Popularność Konkursu Piosenki Eurowizji rośnie z roku na rok. Przyczyniać się może do tego udział Australii od 2015 roku. Dzięki zwiększającemu się zainteresowaniu konkurs staje się jeszcze ciekawszy i jeszcze bardziej wpływowy. Widać to chociażby o gościnnych występach światowych gwiazd. W Sztokholmie w 2016 roku pojawił się Justin Timberlake, a w Tel Awiwie w 2019 roku – Madonna.
Tegorocznym uczestnikom Eurowizji życzymy powodzenia i mamy nadzieję, że w przyszłości będziemy mogli mówić o nich jako o najwiekszych gwiazdach. Więcej o sławach, które pojawiły się w konkursie, możecie dowiedzieć się z naszych cykli Tropem gwiazd Eurowizji i To była Eurowizja!
Źródła: eurovision.tv
