5 marca 1966 w Villi Louvigny w stolicy Luksemburga odbyła się 11. edycja Eurowizji. Po raz pierwszy w historii konkursu Austria mogła cieszyć się ze zwycięstwa. Eurowizja 1966 zapisała się na kartach historii jako jeden z najbardziej przełomowych konkursów. Chodziło przede wszystkim o reprezentantki Norwegii i Holandii. Ale po kolei…
W kolejnej odsłonie cyklu To była Eurowizja wspominamy 11. Konkurs Piosenki Eurowizji, zorganizowany przez luksemburskiego nadawcę publicznego RTL. W 1966 roku w muzycznej rywalizacji wzięło udział 18 krajów. Nie było żadnych debiutujących ani powracających państw. Liczba uczestników była taka sama jak rok wcześniej. Finałowy koncert 11. Konkursu Piosenki Eurowizji odbył się w Villi Louvigny w Luksemburgu i poprowadziła go w pojedynkę Josiane Shen. Konkurs z 1966 przyniósł kilka przełomowych momentów, które przeszły do historii Eurowizji. Dlaczego?
To była Eurowizja: drobne zmiany regulaminowe
Po zwycięstwie France Gall po raz drugi w historii Luksemburg organizował konkurs. Kontynuowano tradycję organizowania konkursu w marcu, tak jak robiono to w latach poprzednich, za wyjątkiem pierwszej edycji, która odbyła się w maju. Po tym jak rok wcześniej reprezentant Szwecji Ingvar Wixell wykonał swoją piosenkę w języku angielskim, zdecydowano, że od tej edycji wszystkie utwory muszą być wykonywane wyłącznie w języku urzędowym lub lokalnym. Co ciekawe, reguły konkursu znowu pozwoliły, by w skład narodowych komisji jurorskich wchodzili eksperci muzyczni.
Modowi prekursorzy: Norweżka w spodniach, Szkot w spódnicy
Reprezentująca Norwegię Åse Kleveland jako pierwsza kobieta w historii wystąpiła na eurowizyjnej scenie… w spodniach. Dotychczas wszystkie występujące kobiety prezentowały się w sukniach. Być może ten nietypowy obraz przyczynił się do pierwszego w historii miejsce na podium dla Norwegii. Åse z utworem Intet er nytt under solen zajęła 3. miejsce.
Nieco odmienny wynik, bo dopiero 9. miejsce, zajął reprezentujący Wielką Brytanię Kenneth McKellar, który wystąpił w tradycyjnym szkockim kilcie. Szkot w spódnicy w kratę zajął najgorsze miejsce w historii Zjednoczonego Królestwa. Do 1978 roku był to najsłabszy wynik Wielkiej Brytanii na Eurowizji.
Pierwsza czarnoskóra wokalistka na scenie Eurowizji
Nie tylko reprezentacji Norwegii i Wielkiej Brytanii dali się w tej edycji zapamiętać. Występująca pod koniec stawki Holenderka Milly Scott zapisała się na kartach historii Eurowizji aż w dwóch aspektach. Milly Scott była pierwszą czarnoskórą artystką na Eurowizji. Ponadto nieco szybszy kawałek Scott Fernando en Filippo zachęcił wokalistkę do śpiewania z mikrofonem w ręce. Był to pierwszy przypadek w historii, gdy skorzystano na eurowizyjnej scenie z przenośnego mikrofonu. Do tego momentu wszystkie występy były prezentowane ze statycznym mikrofonem.
Eurowizja 1966: Włoskie zamieszanie
Domenico Modugno po siedmiu latach powrócił na Eurowizję. Tym razem Włoch zajął ostatnie miejsce z zerowym dorobkiem punktowym. Jest to dotychczas jedyny raz, gdy Włochy nie zdobyły żadnego oczka w trakcie głosowania. Być może przyczyniło się do tego zamieszanie do jakiego doprowadził Modugno tuż przed i w trakcie finału. Na próbie generalnej Włoch wystąpił z własnymi muzykami, lecz producenci konkursu wymagali, by jego utwór był wykonywany w akompaniamencie orkiestry. Domenico nie spodobała się wersja z orkiestrą i zagroził, że wycofa się z udziału, jeśli będzie musiał z nią wystąpić. Ostatecznie producenci zdecydowali się zezwolić Włochowi wystąpić ze swoimi muzykami. Dyrygent Angelo Giacomazzi, który miał dyrygować orkiestrą podczas włoskiego występu, finalnie podczas występu zagrał tylko na pianinie.
Pomimo skandalu wywołanego przez Modugno jego utwór stał się hitem, m. in. w Południowej Afryce, lecz nie w jego wykonaniu. Gigliola Cinquetti, która wraz z Modugno wygrała San Remo, nie skorzystała z możliwości wyjazdu na Eurowizję do Luksemburga. Lecz to właśnie jej wykonanie spopularyzowało tę piosenkę już po samym konkursie.
Eurowizja 1966: powroty i zwycięstwo Austrii
Tak jak w poprzednich edycjach na Eurowizji 1966 zobaczyliśmy powracających artystów, którzy w latach ubiegłych występowali już na eurowizyjnej scenie. Byli to wspomniany wcześniej Domenico Modugno z Włoch i występujący po raz trzeci z rzędu Austriak Udo Jürgens. Zarówno Domenico, jak i Udo wystąpili po raz ostatni na eurowizyjnej scenie. Dla Włocha był to najgorszy występ w jego historii, natomiast dla Austriaka wręcz przeciwnie. Ostatecznie Udo Jürgens zwyciężył z 31 punktami na koncie. Choć tytułowe Merci, Chérie było wykonane po francusku, to pozostała część utworu była wykonana po niemiecku. Dzięki wygranej, język niemiecki trafił do grona języków, które przyniosły wiktorię na Eurowizji. Zwycięzca Eurowizji 1966 zapisał się też w historii konkursu jako pierwszy uczestnik, którego trzecia próba udziału przyniosła triumf na konkursie. Można by powiedzieć do trzech razy sztuka.
Inni uczestnicy Eurowizji 1966
Jugosławia po raz pierwszy postawiła na język słoweński w wykonaniu Berty Ambrož. Natomiast Szwecja zajęła po raz pierwszy miejsce na podium z dużą pomocą sąsiedzkich sympatii. Na 16 punktów i ostatecznie 2. miejsce przyczyniły się trzy najwyższe noty pięciopunktowe z Danii, Norwegii i Finlandii. Wracając do braku punktów dla Włoch, ich los podzieliło również Monako, które również po raz pierwszy i ostatni w historii udziału dołączyło do grona tzw. nul-pointerów.
Źródła: eurovision.tv, The Eurovision Song Contest: The Official History, YouTube.com