Eurowizja 2001 – pierwsze zwycięstwo kraju byłego ZSRR

12 maja 2001 w Parken Stadium w Kopenhadze odbyła się 46. edycja Eurowizji. Konkurs na żywo w arenie śledziło najwięcej widzów w całej historii Eurowizji. Po raz pierwszy w historii Eurowizji zwyciężyło państwo wchodzące w skład byłego Związku Radzieckiego. Dla zwycięskiej Estonii wynik z 2001 do tej pory jest najlepszym osiągnięciem. Jak poradził sobie Andrzej Piaseczny i z czego zasłynął?

W kolejnej odsłonie cyklu To była Eurowizja wspominamy 46. Konkurs Piosenki Eurowizji, zorganizowany przez duńskiego nadawcę publicznego DR. W 2001 roku w muzycznej rywalizacji wzięły udział 23 kraje, w tym aż 6 powracających do konkursu. W ich skład weszły: Bośnia i Hercegowina, Grecja, Litwa, Polska, Portugalia i Słowenia. By te kraje mogły powrócić do konkursu, 7 innych musiało zrezygnować. W związku z ówczesną zasadą Austria, Belgia, Cypr, Finlandia, Macedonia, Rumunia i Szwajcaria musiały przymusowo pauzować. Dlaczego? Ze względu na średnie wyniki z ostatnich pięciu lat, które nie były wystarczające wysokie, by mogły wziąć udział w Eurowizji 2001. Liczba państw biorących udział w Eurowizji 2001 była najniższą w całym XXI wieku.

Finałowy koncert 46. Konkursu Piosenki Eurowizji odbył się w Parken Stadium w Kopenhadze i poprowadził go duet: dziennikarka Natasja Crone Back i aktor Søren Pilmark. Eurowizja 2001 zapisała się na kartach historii konkursu nie tylko jako największy eurowizyjny koncert. Czym jeszcze zasłynął konkurs?

To była Eurowizja: blisko 40 tysięcy fanów na widowni

Po zwycięstwie braci Olsen po raz drugi w historii Eurowizja była organizowana przez Danię. Eurowizja 2001 na żywo w arenie według różnych danych była obserwowana przez 35 lub 38 tysięcy widzów. Rok wcześniej rekord widzów w arenie ustanowiła Szwecja. Lecz frekwencja w Danii w 2001 roku znacznie przewyższyła wszystkie dotychczasowy konkursy. Co ciekawe, wynik ten nie został dotychczas pobity przez żaden inny kraj organizujący Eurowizję. Stało się tak dzięki temu, że areną zmagań w konkursie został wybudowany 9 lat wcześniej stadion piłkarski. Nad stadionem został zamontowany rozsuwany dach, który umożliwił organizację konkursu. Wcześniej Duńczycy borykali się z problemem braku odpowiedniej hali.

Jeśli chodzi o inne niuanse na konkursie to po raz pierwszy w 2001 roku głosowanie telefoniczne stało się obowiązkowe. Jednakże Chorwacja, Grecja i Malta skorzystały z systemu głosowania 50/50 (widzowie i jury). Inne trzy kraje głosowały wyłącznie z pomocą komisji jurorskich. Były to Bośnia i Hercegowina, Rosja i Turcja. Tym samym, takie głosowanie było dopuszczalne tylko w przypadku niemożności zorganizowania głosowania audiotele.

Eurowizja 2001: kto wystąpił?

W czasie Eurowizji 2001 zobaczyliśmy 23 państwa, które rywalizowały o pierwsze zwycięstwo w XXI wieku. Wśród uczestników na scenie kolejno zaprezentowały się: Holandia, Islandia, Bośnia i Hercegowina, Norwegia, Izrael, Rosja, Szwecja, Litwa, Łotwa, Chorwacja, Portugalia, Irlandia, Hiszpania, Francja, Turcja, Wielka Brytania, Słowenia, Polska, Niemcy, Estonia, Malta, Grecja i Dania. Jedynym powracającym artystą był Estończyk Tanel Padar, który rok wcześniej wspierał wokalnie reprezentującą Estonię Ines.

Europejska Unia Nadawców zdecydowała, że tylko 15 państw, które zajmą najwyższe miejsca będą mogły wziąć udział w następnym konkursie w 2002 roku. Zasada ta nie dotyczyła krajów Wielkiej Czwórki, czyli Francji, Hiszpanii, Niemiec i Wielkiej Brytanii. Osiągnięcie miejsca w najlepszej piętnastce konkursu było zapewne sporą motywacją dla nadawców do jak najlepszej prezentacji. Przed finałem Eurowizji 2001 do zwycięstwa typowano Francję, Grecję i Słowenię, które zakończyły rywalizację na 4, 3, i 7. miejscu.

Eurowizja 2001: historyczny sukces Estonii

Niewątpliwie mało kto spodziewał się, że ostatecznie to Estonia wygra cały konkurs. Duet Tanel Padar i Dave Benton wraz ze wsparciem grupy 2XL zdobyli łącznie 198 punktów i wyprzedzili drugą Danię o 21 punktów. Pochodzący z położonej na Karaibach Aruby, Dave Benton zapisał się w historii Konkursu jako pierwszy czarnoskóry zwycięzca Eurowizji. Najwyższe noty do Estonii powędrowały z Grecji, Holandii, Litwy, Łotwy, Malty, Polski, Słowenii, Turcji i Wielkiej Brytanii. Z jednej strony zwycięski utwór Everybody zdobył aż 9 douze points. Z drugiej strony, estońsko-arubski duet nie zyskał większego rozgłosu poza granicami swojego kraju.

Nieco inaczej potoczyły się losy greckiego zespołu Antique, które zajęły najniższe miejsce na podium tuż za Estonią i Danią. W skład grupy Antique wchodziła wówczas Elena Paparizou. Jak wiemy, Greczynka szwedzkiego pochodzenia 4 lata później przyniosła długo wyczekiwane zwycięstwo Grekom.

W pierwszej części głosowania Estonia była liderem głosowania. W kolejnych częściach głosowania miejscami na pozycji lidera zamieniały się Estonia, Dania i Grecja. Do momentu głosowania przedostatniego państwa, Grecji nie było wiadomo kto sięgnie po grand prix Eurowizji 2001. Dwunastka z Grecji wysunęła Estonię ponownie na pierwsze miejsce i oznaczało, że głosy Danii, która głosowała jako ostatnia niczego już nie zmienią.

20. miejsce Andrzeja Piasecznego i jego komentarze po konkursie

30-letni wówczas Andrzej Piaseczny z pierwszym niepolskojęzycznym utworem w historii Polski 2 long uplasował się na 4. miejscu od końca. Na scenie Andrzejowi Piasecznemu towarzyszyły chórzystki: Beata Bednarz, Patrycja Gola i Katarzyna Pysiak. Na 20. miejsce w klasyfikacji finałowej przypadło łącznie 11 punktów: 5 z Niemiec, 3 ze Słowenii, 2 ze Szwecji i 1 z Danii. Polska wyprzedziła jedynie Irlandię, Islandię i Norwegię. Jednak Andrzejowi Piasecznemu została przyznana nagroda im. Barbary Dex za najgorzej ubranego uczestnika Eurowizji. Słynne futro zapisało się w historii tego internetowego konkursu jako jedyna tego typu nagroda wśród wszystkich polskich startów. Jak później wspominał artysta:

Na scenę nie założyłbym już… futerka, które założyłem kiedyś.

powiedział w krótkiej rozmowie z TVP.pl w 2015 roku.

W wywiadzie dla TokFM w 2016 dodał:

Ta piosenka bardzo dużo mnie nauczyła, muzycznie również. Ale piosenki nikt nie pamięta, a futerko wszyscy. Ja nie jestem zainteresowany, by postawić kropkę nad moim udziałem w Eurowizji. Tym bardziej, że to moje uczestnictwo i ta piosenka, to, co wydarzyło się później, bardzo wiele mnie nauczyło. Sam udział w kontekście wyników i komentarzy, i tego, co było później, nie był najbardziej sympatyczny dla mnie. Był jednak wyznacznikiem pewnego momentu w mojej drodze artystycznej – bardzo dobrego zresztą! Jestem ostatnim, który będzie psioczył na swój udział w Eurowizji. Byłem nadzieję narodową, niespełnioną niestety. Musiałem sprostać ostrzu krytyki i ok. To wszystko jest życie

Ciekawe fakty związane z Eurowizją 2001, o których mogłeś nie wiedzieć

1. Andrzej Piaseczny niemal w dwudziestą rocznicę finału Eurowizji 2001 w maju br. ogłosił swój coming out. Jest to pierwszy reprezentant Polski, który oficjalnie wyszedł z szafy.
2. Wokalistki z Niemiec i Holandii wystąpiły na Eurowizji pod takim samym pseudonimem artystycznym Michelle.
3. Występujący jako gość specjalny duński zespół Aqua w trakcie swojego występu wypowiedział kilka niecenzuralnych słów. Zgodnie z przepisami Eurowizji wulgarne i niecenzuralne słowa nie są dopuszczalne.
4. 95% Duńczyków, którzy mieli 12 maja 2001 włączone telewizory oglądało konkurs. Był to najwyższy wskaźnik oglądalności w historii.

Źródła: eurovision.tv, The Eurovision Song Contest: The Official History, YouTube.com