Organizator Eurowizji 2022 opublikował specjalne oświadczenie, które wyjaśnia powody unieważnienia głosów jury z 6 krajów (w tym z Polski). EBU zaprezentowała sporne głosowania jurorów oraz tryb ich unieważnienia. Nieprawidłowości wykryto, ponieważ aż 5 z 6 oskarżanych reprezentacji nie znalazło się w TOP8 rankingów pozostałych 15 krajów, które głosowały w drugim półfinale.
Eurowizja 2022: nieprawidłowości w głosowaniu jury
EBU podkreśla, że tegoroczny Konkurs Piosenki Eurowizji był sukcesem w zjednoczeniu setek milionów ludzi na całym świecie. To z pewnością odniesienie do zwycięstwa Ukrainy. Cieniem na tegorocznej edycji kładzie się wydarzenie bez precedensu w historii konkursu – unieważnienie głosowania 6 składów jury drugiego półfinału. Jeszcze w sobotę informowano, że „nieprawidłowe wzorce głosowania” wykryto w głosowaniach jury sześciu krajów biorących udział w drugim półfinale: Azerbejdżanu, Gruzji, Czarnogóry, Polski, Rumunii, San Marino.
Wzorzec, o którym mowa, został wykryty, ponieważ pięć z sześciu krajów kwestionowanych rankingów jury znalazło się poza TOP8 jury w 15 innych krajach głosujących w tym samym półfinale. W tym gronie znalazły się również trzy państwa Wielkiej Piątki: Niemcy, Hiszpania i Wielka Brytania. Ponadto cztery z sześciu krajów znalazły się w dolnej 6 z pozostałych 15 krajów głosujących w tym półfinale Eurowizji 2022. Tak prezentuje się wynik głosowania jury po usunięciu kontrowersyjnych głosów, ale przed dodaniem sztucznie wygenerowanej punktacji zastępczej:
Jak głosować chciała Polska?
Telewizja Polska wydała już komunikat na temat sytuacji, stwierdzając, że zarzuty wobec polskiego jury są niedorzeczne. Jurorami wyznaczonymi do głosowania byli: Krystyna Giżowska (piosenkarka, debiutowała w latach 60.), Ola Szwed (piosenkarka i aktorka, laureatka drugiego miejsca w konkursie Piosenka dla Europy 2009), Dagmara Jaworska (piosenkarka związana z programem Jaka To Melodia?), Andrzej Jaworski (muzyk, również związany z programem Jaka To Melodia?) i Mikołaj Gąsiewski (pianista i kompozytor). Oto ułożony przez nich ranking półfinału:
- San Marino – 12 punktów
- Azerbejdżan – 10 punktów
- Rumunia – 8 punktów
- Czarnogóra – 7 punktów
- Szwecja – 6 punktów
- Finlandia – 5 punktów
- Gruzja – 4 punkty
- Estonia – 3 punkty
- Serbia – 2 punkty
- Australia – 1 punkt
- Macedonia Północna
- Irlandia
- Malta
- Belgia
- Cypr
- Czechy
- Izrael
Przypomnijmy, że zgodnie z regulaminem Eurowizji oraz instrukcjami głosowania, Producent Wykonawczy Eurowizji ma prawo usunąć głosy, jeżeli głosy jury krajowego przedstawiają nieprawidłowe wzorce głosowania. Tak stało się tym razem, a głosowanie zostało zastąpione wynikami obliczonymi na podstawie specjalnego algorytmu, który uwzględnia głosowanie jury w regionie (krajach z tego samego koszyka). Głosy zostały zastąpione w drugim półfinale i finale Eurowizji.
Decyzje te zostały zatwierdzone przez Przewodniczącego Grupy Referencyjnej konkursu Eurowizji, Radę Zarządzającą Konkursu oraz Zastępcę Dyrektora Generalnego EBU. Organizator Eurowizji poinformował także, że omówił kwestionowane wyniki składów jury z nadawcami zamieszanymi w proceder i dał im możliwość dalszego zbadania głosowania jury w poszczególnych krajach.
Pozostałe usunięte głosy
Pozostałe pięć krajów wymieniło się notami w następujący sposób:
- Azerbejdżan: 12 – Polska, 10 – Gruzja, 8 – Rumunia, 7 – Czarnogóra, 6 – San Marino
- Gruzja: 12 – Azerbejdżan, 10 – Czarnogóra, 8 – Rumunia, 7 – San Marino, 6 – Polska
- Czarnogóra: 12 – Gruzja, 8 – Azerbejdżan, 7 – Rumunia, 6 – San Marino, 5 – Polska
- Rumunia: 12 – San Marino, 10 – Polska, 8 – Czarnogóra, 7 – Azerbejdżan, 6 – Gruzja
- San Marino: 12 – Rumunia, 10 – Gruzja, 8 – Polska, 7 – Czarnogóra, 6 – Azerbejdżan
Pełne wyniki odrzuconych głosowań znajdują się w komunikacie EBU. Kraje te wyraziły w większości swoje oburzenie odrzuceniem ich głosów. Wiemy, że w finale polskie, azerskie i gruzińskie jury przyznać miały 12 punktów Ukrainie, rumuńskie – Mołdawii, a czarnogórskie – Serbii. Algorytm zastępczy wyznaczył jednak 12 punktów z Polski i Rumunii dla Ukrainy, z Gruzji i Azerbejdżanu dla Wielkiej Brytanii, a z Czarnogóry dla Serbii.
Gdyby ustawione wyniki nie zostały usunięte, top 10 drugiego półfinału nie zmieniłoby składu. Tak więc mimo wymienionych między sobą głosów żaden kraj nie zyskałby ani nie straciłby na tym awansu. Wyniki z uwzględnieniem usuniętych punkty zamieszczamy poniżej. W nawiasach podano różnicę w porównaniu do oficjalnego wyniku.
- Szwecja – 340 pkt (-56)
- Serbia – 244 pkt (+7)
- Polska – 212 pkt (+14)
- Australia – 198 pkt (-45)
- Czechy – 191 pkt (-36)
- Estonia – 180 pkt (-29)
- Rumunia – 161 pkt (+43)
- Finlandia – 154 pkt (-8)
- Azerbejdżan – 120 pkt (+24)
- Belgia – 116 pkt (-35)
- San Marino – 89 pkt (+39)
- Czarnogóra – 72 pkt (+39)
- Macedonia Północna – 72 pkt (-4)
- Izrael – 65 pkt (+4)
- Gruzja – 64 pkt (+42)
- Cypr – 63 pkt (=)
- Irlandia – 52 pkt (+5)
- Malta – 47 pkt (=)
Eurowizja: jak wykrywa się „nieregularne wzorce głosowania”?
W oświadczeniu EBU przypomniano również, w jaki sposób ocenia się, czy głosowanie jury na Eurowizji jest poprawne. Podkreśla się, że procedura sprawdzania wyników jest rozbudowana i wielokrokowa. Krok po kroku sprawdza się:
1. Odstępstwo od normy – Czy wynik odzwierciedla ogólny gust innych profesjonalnych jurorów?
2. Wzorce głosowania – Czy istnieją widoczne wzorce głosowania wśród jurorów?
3. Nieprawidłowości – Czy jury przestrzegało Regulaminu Konkursu Piosenki Eurowizji?
4. Powtarzające się wzorce – Czy inne kraje powtarzają podobne wzorce głosowania?
5. Czy istnieją beneficjenci – Jeśli wystąpią odchylenia, kto korzysta z wyniku?
Jeżeli odpowiedź na więcej niż dwa z tych pytań brzmi „tak”, wówczas wzór uznaje się za nieprawidłowy. Głosy, których dotyczy taka nieprawidłowość, mogą zostać usunięte pod warunkiem, że nieprawidłowość zostanie potwierdzona przez partnera odpowiadającego za zbieranie głosów oraz niezależnego audytora.
