Zanim Eurowizja 2022 rozpocznie się na dobre, kraje muszą wybrać swoich reprezentantów do Turynu, gdzie odbędzie się tegoroczny konkurs. Polska stawia na Krajowe Eliminacje, czyli publiczny koncert z udziałem dziesiątki wykonawców, który wyłoni naszego przedstawiciela. W stawce jest także zespół Unmute złożony z osób Głuchych. Na Eurowizji 2022 chcą wystąpić z utworem Głośniej Niż Decybele.
Po publikacji listy uczestników część fanów zastanawiało się, czy potencjalny udział zespołu Unmute byłby zgodny z regulaminem Konkursu Piosenki Eurowizji. Tym artykułem chcemy rozjaśnić wszelkie wątpliwości i uciąć pojawiające się spekulacje.
Eurowizja 2022 z udziałem Głuchych?
Choć Eurowizja zna uczestnictwo osób z niepełnosprawnościami, jeszcze nigdy na konkursowej scenie nie występowali Głusi. Tym bardziej potencjalny udział zespołu Unmute budzi zainteresowanie. Bowiem ich piosenka Głośniej Niż Decybele nie zawiera wyśpiewywanych słów, nie słyszymy także partii wokalnych. Czy zatem tak skonstruowany utwór jest zgodny z regulaminem Eurowizji? Niektórzy komentatorzy sądzą, że nie. Czy mają rację?
Występ na żywo
Dostępny publicznie regulamin Konkursu Piosenki Eurowizji dość ogólnie traktuje poszczególne kwestie, które mogą być rozważane w kontekście udziału osób Głuchych. Pierwszy argument za tym, że w przypadku wygranej w Krajowych Eliminacjach zespół Unmute swobodnie mógłby uczestniczyć w konkursie, znajdziemy już w paragrafie dotyczącym występów na żywo. Nie mówi on, że piosenka ma zostać zaśpiewana, a odnosi się on do wykonania kompozycji. Ta drobna różnica może być jednak interpretowana na korzyść Unmute, gdyż w teorii nie ma obowiązku, by uczestnik Eurowizji wyśpiewywał tekst, a by wykonywał utwór. Tym samym Głusi mogliby wystąpić w konkursie w oparciu o posiadany podkład piosenki oraz komunikując swój przekaz za pomocą języka migowego
Wszystkie piosenki muszą być wykonane na żywo na scenie z wgranym podkładem muzycznym, z zastrzeżeniem, że musi on uwzględniać szereg wymagań zawartych w ustępie trzecim [chodzi o możliwość wgrania chórków podczas występu – przyp. red.]
Regulamin Konkursu Piosenki Eurowizji, źródło: eurovision.tv
Język
Choć kolejny punkt lakonicznie omawia kwestię języka na Eurowizji, to jednak jest pomocny w rozważaniach nad potencjalnym udziałem zespołu Unmute. Jak czytamy:
Każdy nadawca uczestniczący w konkursie ma dowolność decyzji, jeśli chodzi o język, w jakim uczestnicy będą śpiewać.
Regulamin Konkursu Piosenki Eurowizji, źródło: eurovision.tv
A zatem, jeśli TVP uzna, że chce wystawić na Eurowizję formację, która wykona swoją propozycję w Polskim Języku Migowym, ma do tego pełne prawo, a wybór ten musi zostać uszanowany przez organizatorów konkursu. Co więcej, w przeszłości niektórzy wykonawcy sięgali po język migowy, by dotrzeć do szerszego grona odbiorców. Przykładem może tu być występ duetu Valters & Kazha (Eurowizja 2005, Łotwa) czy Ich Troje (Eurowizja 2006, Polska).
Wartości
Pozostałe punkty regulaminu Eurowizji niemal w całości odnoszą się do formatu konkursu, procedury głosowania czy ogłoszenia zwycięzcy. Niemal na samym końcu tej sekcji jest jeszcze jeden istotny punkt. Mówi on o nadrzędnych wartościach, jakimi kieruje się Europejska Unia Nadawców przy organizacji każdego ze swoich wydarzeń. Pada w nim punkt o braku dyskryminacji ze względu na jakąkolwiek cechę. To o tyle ważne, że biorąc pod uwagę dwa powyższe argumenty, ewentualna decyzja o odrzuceniu zespołu z udziału w konkursie, mogłaby zostać uznana za sprzeczną z tymi zasadami.
Nadawcy uczestniczący w konkursie są zobowiązani szanować wartości Eurowizji i zapewnić, że żaden uczestnik, żadna delegacja czy żaden kraj nie są dyskryminowani i / lub wyśmiewani w jakikolwiek sposób.
Regulamin Konkursu Piosenki Eurowizji, źródło: eurovision.tv
Sytuacje sporne
Eurowizja 2022 z udziałem zespołu złożonego z osób Głuchych byłaby z pewnością wydarzeniem bezprecedensowym, a choć regulamin konkursu wprost nie zakazuje im udziału, jednocześnie nie przewiduje takiej sytuacji. Możliwe zatem, że głos zabrałaby Grupa Referencyjna Europejskiej Unii Nadawców, która jest ciałem wykonawczym podczas każdej edycji widowiska. Do jej zadań należy m.in. kontrola postępów prac nadawcy-organizatora czy zapewnienie finansowania konkursu. Warto też dodać, że to właśnie Grupa Referencyjna w sytuacjach spornych sprawdza, czy dany utwór jest zgodny z regulaminem Eurowizji. Tak było chociażby przed rokiem, gdy wyraziła krytyczną opinię wobec politycznie nacechowanych propozycji wysyłanych przez białoruskiego nadawcę.
Eurowizja 2022: eurowizyjni eksperci o udziale Unmute
Temat uczestnictwa zespołu Unmute poruszyliśmy podczas pierwszego odcinka podcastu Eurowizja.org – 12 punktów. Jak zaznaczył prowadzący, Karol Bołotin, Polska już w 2015 roku postawiła na osobę z niepełnosprawnością ruchową, a Monika Kuszyńska była pierwszą w historii uczestniczką Eurowizji poruszającą się na wózku inwalidzkim. Eksperci zapytani, czy piosenka grupy Unmute jest zgodna z regulaminem Eurowizji odpowiadają jednoznacznie:
Od początku powtarzam, że język migowy jest językiem, więc ta piosenka ma tekst. Ja tu nie widzę żadnych powodów, by ta piosenka miała nie zostać dopuszczona w przypadku ewentualnej wygranej. Pamiętajmy, że media i widowiska telewizyjne powinny być platformą do mówienia o rzeczach ważnych, a aktywizacja osób z niepełnosprawnościami czy osób głuchoniemych to bardzo istotny aspekt funkcjonowania społecznego. Jeżeli ten start sprawi, że doda otuchy takim osobom i sprawi, że one sobie pomyślą – oni walczą o reprezentowanie Polski na Eurowizji, więc ja też mogę wyjść do ludzi i zwalczyć o swoje marzenia – to po to to jest.
Konrad Szczęsny w podcaście Eurowizja.org – 12 punktów
Bardzo się cieszę, że stawka jest różnorodna. Dla mnie [udział zespołu Unmute – przyp. red.] to duża wartość dodana tego finałowego koncertu. Nie było takiego występu na Eurowizji, nie było też takiego case’u. Obecny regulamin Eurowizji nie mówi nic, że taka forma przekazu i komunikacji czy śpiewania jest niedozwolona, więc dlaczego nie? Spróbujmy!
Mieszko Czerniawski w podcaście Eurowizja.org – 12 punktów
Krajowe Eliminacje: kto walczy o reprezentowanie Polski?
W miniony piątek Telewizja Polska opublikowała stawkę uczestników, którzy powalczą o bilet do Turynu. Początkowo stacja miała ogłosić 15 stycznia nazwisko wybranego reprezentanta. Jednak w ostatniej chwili postanowiono, by dać szansę wykonawcom do zaprezentowania się ze swoimi utworami na żywo. Krajowe Eliminacje Eurowizja 2022 odbędą się 19 lutego w studiu nr 5 Telewizji Polskiej. Podczas koncertu selekcyjnego wystąpią: Ania Byrcyn, Daria, Emilia Dębska (Mila), Karolina Lizer, Karolina Stanisławczyk & Chica Toro, Krystian Ochman, Kuba Szmajkowski, Lidia Kopania, Siostry Szlachta i Unmute. Zwycięzcę wybiorą zarówno jurorzy, jak i widzowie w systemie 50/50.
