Kontrowersyjny zespół Let 3 zdeklasował konkurencję podczas tegorocznej Dory. Eurowizja 2023 zyskała – jak dotąd – najstarszych uczestników edycji w Liverpoolu. Jak triumf rockowej formacji został odebrany w Chorwacji i na Bałkanach?
Początkowo to miało być wzburzenie nieco medialnej burzy i promocja koncertu Antyvalentinovo, który odbędzie się w najbliższą sobotę w Zagrzebskim Centrum Sportu. Co więcej, tuż przed samą Dorą frontmeni zespołu przyznali, że… nie chcą wygrać i nie planują ewentualnego występu w Liverpoolu. Czy wzięli Chorwatów za mało postępowych? Być może zasugerowali się porażką grupy Kawasaki 3P, do których Antoniji mieli być porównywani. Stało się jednak inaczej, Chorwaci zdecydowanie postawili właśnie na nich (w televotingu zdobyli niemal dwukrotnie więcej punktów niż laureatki drugiego miejsca – grupa Harmonija Disonance). Czy to oznacza, że ich zwycięstwo w Dorze jest ogólnie akceptowane w kraju?
Eurowizja 2023: byłe reprezentantki szaleją, krytycy narzekają
Portal jutarnji.hr mówi o sukcesie tegorocznej Dory. Według nieoficjalnych wiadomości, średnia oglądalność minutowa miała wynieść 24%, natomiast średni udział w oglądalności wyniósł aż 42% (czyli prawie połowa widzów w Chorwacji choć przez chwilę widziała, co się dzieje w Opatiji). Dodajmy do tego 90 000 oddanych łącznie głosów i… niektóre selekcje mają czego zazdrościć. Szef chorwackiej delegacji Tomislav Štengl stwierdził, że nie pamięta kiedy ostatnio mieliśmy [Chorwaci – przyp. red.] reprezentatywną eurowizyjną piosenkę, wobec której nikt nie pozostał obojętny. Filip Nadzor z portalu nacional.hr twierdzi, że Chorwaci są znowu opóźnieni – niczym ci, którzy ostatni otwierają w mieście budę z kebabem, a wszyscy inny się nimi już przejedli. Uważa także, że Europa nie kupi Let 3, bo nie dbają o siebie i są grubi, a podobać się to może tylko starym ludziom. Jak na kogoś uważającego się za światłą (żeby nie powiedzieć woke) osobę – to mocno zaściankowe i krzywdzące stwierdzenie.
Tereza Kesovija (Monako 1966 i Jugosławia 1972) stwierdziła, że kibicowała im jak szalona, a cała moja ulica słyszała mój krzyk podczas wyników. Także Severina (Chorwacja 2006) mocno trzymała kciuki za Let 3. Nic dziwnego, bowiem wystąpili w teledysku do jej eurowizyjnej piosenki Moja štikla (lub jak nazwała ją ostatnio sama Seve – Moja ŠČikla). Bardziej zachowawczy był Tonči Huljić (zespół Magazin, Chorwacja 1995).
W co zmieniła się Eurowizja, kiedy Let 3 jest najlepszą dla niej opcją. Tego wieczoru, w którym jesteśmy [pierwszy półfinał Eurowizji 2023 – przyp. red.], jest kilkanaście krajów bałtyckich i skandynawskich, które są światem samym w sobie i nas do niego nie wpuszczą!
Tonči Huljić, ówczesny lider zespołu Magazin, reprezentującego Chorwację na Eurowizji 1995
Wielu jednak na te słowa odpowiada, że Huljić muzycznie zatrzymał się na czasach swojej świetności. Czyli jakieś 20-30 lat temu. Tony Cetinski (Eurowizja 1994) mówi zaś: zabawa – tak, ale z granicami, bo jednak reprezentujesz swój kraj.
Eurowizja 2023: ludzie to kretyni vs dość nudnych ballad
Felietonista Zvonimir Hodak zwycięstwo Let 3 zestawił z trzęsieniem ziemi w Turcji i wojną w Ukrainie. Oczywiście, to ironiczne nawiązanie do tekstu Mama ŠČ, bo skoro Eurowizja od lat jest paradą kiczu i złego smaku – jak jest bal, niech będzie i maskarada. Ksenija Urličić, twórczyni Dory, stwierdziła: niech nam dopomoże dobry Bóg. Dodała, że na pewno to przyciągnie uwagę, ale nie gwarantuje to jednocześnie wysokiej pozycji. Najdalej poszedł Alen Vitasović, wielokrotny uczestnik Dory.
Ludzie to kretyni. Żyjemy w homofobicznym, ultrakatolickim, wręcz zacofanym kraju. Let 3 niby pasuje na tę paradę złej muzyki. Bez względu na to, jak głupia i banalna wydaje się ich piosenka – taka nie jest. Aby ją zrozumieć, musisz mieć w głowie coś więcej niż próżnię. Zrobią tam co najwyżej bałagan, na który zasługuje ta chłopska impreza.
Alen Vitasović o zwycięstwie Let 3
Reprezentantka Chorwacji z zeszłego roku na tej chłopskiej imprezie, Mia Dimšić, była bardziej powściągliwa. Stwierdziła, że Let 3 byli jej faworytami i z pewnością wobec ich występu Europa nie przejdzie obojętnie. Wiele portali podkreśla, że po wysyłaniu tylu żadnych balladek może to w końcu czas na terapię szokową? Część Serbów obruszyła się, że nagle Chorwaci odkryli czym jest ŠČ, atakując umiejętności Serbów. Choć zaznaczyli, że owszem, nie można jednoznacznie stwierdzić sarkazmu wypowiedzi członków grupy… przede wszystkim jednak, jak tłumaczy zespół, wydźwięk Mama ŠČ jest zgoła inny.
Eurowizja 2023: kim są Let 3 i o czym jest Mama ŠČ?
Podobnie jak sam zespół, piosenka Mama ŠČ jest prowokacyjna, bo mówi o prezydencie Rosji, Władimirze Putinie i wojnie w Ukrainie, którą wywołał. Utwór przede wszystkim jest wyśmianiem relacji Putina z prezydentem Białorusi. Alaksandr Łukaszenka na 70. urodziny Putina dał mu… traktor. Jednocześnie wszyscy dobrze pamiętamy obrazki, jak ukraińscy rolnicy traktorami holowali pokonane rosyjskie czołgi. A kim jest mały, podły psychopata z tekstu piosenki chyba też nie musimy tłumaczyć.
Grupa Let 3 powstała w 1987 roku. Frontmenami zespołu z Rijeki są Damir Mrle Martinović i Zoran Prlja Prodanović. W jego skład wchodzą także perkusista Ivan Bojčić orz gitarzyści Dražen Baljak i Matej Zec. Ich popularność wynika z oryginalnego podejścia do muzyki rockowej i wręcz obscenicznych występów. Często szokują swoimi prowokacyjnymi i wulgarnymi tekstami, doprawiając to jeszcze znaczną nagością podczas występów. Kontrowersje wywołali m.in. udawanym rozstrzelaniem na głównym placu Zagrzebia czy… płytą o wymownym tytule Bombardowanie Serbii i Čačka. Nie przeszkadza im to jednak w otrzymywaniu nagród chorwackiego rynku muzycznego, m.in. za najlepszą piosenkę, album czy dla najlepszych wykonawców. Mają na swoim koncie dziesięć albumów. Przyznają, że prowokacyjny styl ma na celu liberalizację społeczeństwa. Dlatego też często mają na pieńku z konserwatywnym establishmentem i Kościołem katolickim. Wielokrotnie opowiadali się za prawami kobiet i społeczności LGBT+.
A co z głosami, że taki występ – jak na Dorze – nie ma miejsca na Eurowizji? Let 3 obiecuje, że pozostaną sobą i nie zawiodą. Bo czy naprawdę Europę aż tak bardzo zbulwersuje Stalin albo Łukaszenka w dragu?
Eurowizja 2023: co wiemy?
Wiemy już, że Eurowizja 2023 odbędzie się 9, 11 i 13 maja 2023 roku w M&S Bank Arena w Liverpoolu, pod hasłem United by Music. Wystąpi 37 krajów, a w porównaniu do poprzedniego roku będzie to pierwsza Eurowizja od lat bez reprezentanta Macedonii Północnej. Natomiast, z powodu kryzysu energetycznego ze startu zrezygnowali także nadawcy z Bułgarii i Czarnogóry. W stawce jest za to Polska. Co ciekawe, naszego reprezentanta wyłonią selekcje Tu Bije Serce Europy – Wybieramy Hit na Eurowizję, które TVP zorganizuje 26 lutego.
Do tej pory swoich reprezentantów wybrały już 23 kraje. Eurowizja 2023 będzie pierwszym od lat konkursem ze zmianami w systemie głosowania. Bowiem o tym, kto awansuje do finału, zdecydują jedynie widzowie. Jednocześnie, po raz pierwszy wpływ na wybór zwycięzcy Eurowizji będą mieć również fani konkursu z całego świata, którzy będą mogli oddać głosy online.
———
Zostań patronem Eurowizja.org i twórz z nami redakcję Eurowizja.org! Nasi patroni otrzymują wcześniejszy dostęp do przygotowywanych przez nas materiałów, w tym także do ciekawostek, których nie udostępniamy publicznie. Wspierając nasz portal, możesz również proponować własne teksty czy wpisy w naszych social mediach lub otrzymać pozdrowienia od Twoich ulubionych artystów z Eurowizji. Pozyskane w ten sposób środki pozwolą nam na utrzymanie redakcji, profesjonalizację materiałów oraz na kontynuowanie relacji na żywo z Eurowizji i Eurowizji Junior.
Źródła: dalmatinskiportal.hr, direktno.hr, index.hr, jutarnji.hr, kurir.rs, mondo.rs, nacional.hr, novilist.hr, rijekadanas.com, rtvslo.si, tportal.hr, twitter.com vecernji.hr, youtube.com, zagreb.info