Eurowizja 2026: Izrael bliski wykluczenia? Decyzja w rękach EBU

Eurowizja zmaga się z poważnym kryzysem. Decyzja o udziale Izraela w 70. Konkursie Piosenki Eurowizji w Wiedniu, a także w przyszłorocznej edycji, wciąż budzi ogromne kontrowersje. W związku z tym Europejska Unia Nadawców (EBU) oficjalnie potwierdziła, że kwestię udziału izraelskiego nadawcy KAN rostrzygną członkowie organizacji podczas spotkania, które odbędzie się w listopadzie tego roku.

Eurowizja 2026: Bezprecedensowa sytuacja

W liście przesłanym przez przewodniczącą EBU, Delphine Ernotte-Cunci, do austriackiego dziennika Krone przyznano, że wśród członków organizacji panuje bezprecedensowa różnorodność opinii na temat udziału KAN w konkursie. Rada Wykonawcza EBU uznała, że nie ma możliwości osiągnięcia konsensusu i konieczne jest demokratyczne głosowanie wszystkich członków.

„Biorąc pod uwagę, że Unia nigdy wcześniej nie stanęła wobec tak głębokich podziałów, Rada uznała, że ta sprawa wymaga szerszej podstawy demokratycznej. Wszyscy członkowie powinni mieć głos” – napisano w komunikacie.

To oznacza, że w listopadzie po raz pierwszy w historii odbędzie się nadzwyczajna sesja online podczas zwykłego zgromadzenia członków, na którym podjęta zostanie decyzja o uczestnictwie KAN w Eurowizji 2026.

Jak wygląda procedura głosowania w EBU?

Zasady różnią się w zależności od trybu obrad. Zgromadzenie ogólne (takie odbędzie się w grudniu 2025): wystarczy zwykła większość, czyli 50% + 1 głos. Tryb jest inny, gdy dotyczy to nadzwyczajnych sesji ogólnego zgromadzenia (takie odbędzie w listopadzie 2025).

Zasady głosowania są jasno określone w statucie EBU. Artykuł 19. dotyczy wyłącznie nadzwyczajnych sesji ogólnego zgromadzenia w sprawie zmian statutu lub rozwiązania organizacji. W takich sytuacjach konieczna jest większość 3/4 wszystkich głosów. Mimo że decyzje dotyczące uczestnictwa nadawców w Konkursie Piosenki Eurowizji nie należą do tej kategorii, to jednak powinny być zastosowane zasady głosowania sesji specjalnej. Z drugiej strony, choć ze statutu wynika 75%, to Times of Israel mówi o 50%, co mogłoby być związane z zastosowaniem innego trybu głosowania. Jednocześnie, każdy kraj członkowski dysponuje 24 głosami. Gdy w danym kraju działa kilku nadawców publicznych zrzeszonych w EBU, pula głosów jest dzielona między nich proporcjonalnie do wysokości składek członkowskich. W przypadku Polski, członkami EBU są Telewizja Polska oraz Polskie Radio.

To właśnie te mechanizmy sprawiają, że ostateczny wynik jest trudny do przewidzenia. Decyzję podejmie 68 członków (113 organizacji medialnych) z 56 krajów.

Polska a Eurowizja 2026

Dyskusja o Izraelu ma również znaczenie dla Polski. W kraju trwa debata nad naszym udziałem w kolejnych edycjach Eurowizji. Stanowisko mediów eurowizyjnych w tej sprawie opublikowaliśmy tutaj: Stanowisko mediów eurowizyjnych w sprawie udziału Polski w Eurowizji 2026. Skrót najważniejszych informacji znajdziecie także tutaj.

Niebezpieczne balansowanie gospodarza Eurowizji

Sytuacja jest szczególnie delikatna dla Austrii, która zorganizuje jubileuszową Eurowizję w Wiedniu. Jak przekazuje dziennik Krone, dyrektor generalny ORF, Roland Weißmann, na ostatnim posiedzeniu EBU bronił prawa Izraela do udziału. Jednocześnie zgodził się na procedurę głosowania, gdy stało się jasne, że brak decyzji groziłby chaosem organizacyjnym.

Mimo politycznych kontrowersji ORF zapowiada, że konkurs odbędzie się niezależnie od ostatecznych rozstrzygnięć. Tegoroczne hasło brzmi: Spektakulär, aber sparsam („spektakularnie, ale oszczędnie”). W tym kontekście, organizacja jubileuszowej edycji ma dla Austrii znaczenie prestiżowe. Warto przypomnieć, że kraj ten jest gospodarzem Eurowizji po raz trzeci (wcześniej w 1967 oraz 2015 roku). Co więcej, Stadthalle w Wiedniu, miejsce wydarzenia, uznawana jest za jedną z najlepiej przygotowanych aren koncertowych w Europie. To sprawia, że widzowie mogą liczyć na płynny przebieg imprezy mimo napiętej atmosfery politycznej. Jak zauważają austriackie media, sukces tegorocznej Eurowizji będzie także postrzegany jako sprawdzian dla ORF i samego państwa w radzeniu sobie z presją międzynarodową.

Eurowizja: UEFA przeciera drogi dla EBU?

Dyskusja wokół udziału Izraela w Eurowizji nie jest odosobniona, ponieważ podobne spory toczą się także na innych polach życia międzynarodowego. Przykładem tego są działania UEFA i FIFA, które od miesięcy analizują możliwość zawieszenia Izraela w rozgrywkach piłkarskich. Co istotne, kilka federacji krajowych oficjalnie zwróciło się już z wnioskiem o wykluczenie izraelskiej reprezentacji i klubów z międzynarodowych turniejów. Jednak, ostatecznie Izrael nie zostanie na razie wykluczony z europejskich rozgrywek piłkarskich.

Argumentacja w tych przypadkach jest zbliżona do tej, która pojawia się w debacie eurowizyjnej. Chodzi o naruszenia prawa międzynarodowego oraz reakcje opinii publicznej na wydarzenia w Strefie Gazy. Jak zauważa portal Politico, temat ten obecny jest również na forum Organizacji Narodów Zjednoczonych (ONZ). Tam z kolei trwają dyskusje nad potencjalnymi sankcjami kulturowymi i sportowymi wobec państw prowadzących działania militarne o charakterze ofensywnym.

Wiedeń 2026: co wiemy?

70. Konkurs Eurowizji odbędzie się w Austrii za sprawą zwycięstwa JJ’a z utworem Wasted Love. Austriak zdobył w sumie 436 punkty, wygrywając głosowanie jurorskie i plasując się na czwartym miejscu w głosowaniu widzów. Dzięki temu sukcesowi, kolejna edycja widowiska odbędzie się już z odświeżoną warstwą graficzną. W sierpniu zaprezentowano nowe logo ESC. Show zaplanowano na 12, 14 i 16 maja. Tak jak w przypadku poprzedniej Eurowizji w Wiedniu, koncert odbędzie się w Wiener Stadthalle.

Swój udział w show do tej pory zadeklarowały 25 państwa. Ostateczną listę krajów uczestniczących poznamy najpewniej w grudniu, bowiem wtedy odbędzie się głosowanie dotyczące wykluczenia Izraela, co dla niektórych nadawców pozostaje warunkiem dalszego uczestnictwa w Eurowizji.

Źródła: Krone.at, ORF, EBU, Politico, Times of Israel