Eurowizja 2024 tuż-tuż, a polska społeczność fanowska świętuje 30 lat od debiutu Polski w wydarzeniu. Jakie były jednak związki naszego kraju z Eurowizją przed pamiętnym występem Edyty Górniak w Dublinie? Sprawdzamy!
W 1994 roku Telewizja Polska po raz pierwszy wysłała swoją piosenkę na Konkurs Piosenki Eurowizji. Co działo się w poprzednich latach? Czy Polacy mogli zadebiutować dwie dekady szybciej?
Eurowizja w Polsce przed debiutem
Po raz pierwszy polska telewizja wyemitowała widowisko w 1965 roku, wraz z innymi krajami bloku wschodniego. Koncert w państwach komunistycznych podlegał w cenzurze i nie był nadawany na żywo. Eurowizja 1965 z Neapolu trafiła więc na ekrany polskich widzów z opóźnieniem i bez sekwencji głosowania. Ponadto w prasie tytuł transmisji brzmiał… Piosenki z Luksemburga. Zapewne dlatego, że choć krajem-organizatorem były Włochy, zwycięski utwór reprezentował Luksemburg. Retransmisje trwały do końca czasów PRL. W latach 80. opóźnienie wynosiło dokładnie dwa tygodnie od finału na żywo. Komentatorem był wówczas Bogusław Brelik.
W 1991 roku, w erze transformacji ustrojowej, odbyła się pierwsza transmisja na żywo. Konkurs nadawany z Rzymu skomentował Ryszard Rembiszewski. Kolejne dwie edycje, w latach 1992-93, skomentowali Artur Orzech i Maria Szabłowska. Od 1 stycznia 1993 roku Telewizja Polska i inni nadawcy z byłego bloku wschodniego stali się członkami Europejskiej Unii Nadawców (EBU). Jedenaście stacji rozważyło udział w Eurowizji 1993, jednak Polska oraz Czechy, Macedonia i Rosja ostatecznie nie podjęły się rywalizacji. Do ich debiutów doszło później.
Anna Jantar reprezentantką w 1975 roku?
Plotka od lat funkcjonująca w polskim fandomie głosi, że w 1975 roku Telewizja Polska miała plany debiutu na Eurowizji. Do Sztokholmu chciała rzekomo wysłać Annę Jantar, wówczas największą gwiazdę polskiej piosenki. Jej konkursowym numerem miał być utwór Mój, tylko mój. Nagranie trwa trzy minuty, a według wspomnień córki piosenkarki, Natalii Kukulskiej, rodzice nie lubili tej propozycji. Być może więc faktycznie powstała na cele konkursowe.
Nigdy nie udało się tego jednak zweryfikować i informacje mogły zostać wyssane z palca. Czy do dołączenia komunistycznej Polski do stawki mogło dość? Trudno dziś powiedzieć. Jedynym krajem byłego bloku wschodniego na Eurowizji była najbardziej zbliżona do Zachodu Jugosławia, uczestnicząca od 1961 roku.
Eurowizja – artyści z polskimi pochodzeniem
Przed debiutem w 1994 roku na Eurowizji nie zabrakło polskich wątków. Pierwszą uczestniczką z polskimi korzeniami była Katja Ebstein, urodzona w 1945 roku w dzisiejszym województwie dolnośląskim jako Karin Ilse Witkiewicz. Po wojnie jej rodzina przeprowadziła się do Berlina. Piosenkarka reprezentowała Niemcy Zachodnie w latach 1970, 1971 i 1980, zajmując odpowiednio trzecie, trzecie i drugie miejsce.
Polskie korzenie miał też dyrygent fińskich występów w latach 60. – George de Godzinsky. Z kolei matka Jacqueline Boyer, zwyciężczyni Eurowizji 1960, była popularna w międzywojennej Polsce. Pod koniec lat 30. mieszkała w Warszawie, gdzie grała w Teatrze Wielkim.
Eurowizja 2024: co wiemy?
68. Konkurs Piosenki Eurowizji zorganizuje Szwecja za sprawą zwycięstwa Loreen z utworem Tattoo. Miejscem wydarzenia będzie Malmö Arena, gdzie odbyło się ono już w 2013 roku, również po wygranej Loreen. Półfinały konkursu zobaczymy 7 i 9 maja, a Wielki Finał – 11 maja 2024 roku. Slogan brzmi United By Music – tegoroczne hasło pozostało w użyciu na kolejne lata. Znamy także projekt sceny i prowadzące konkurs. EBU ogłosiła kilka zmian organizacyjnych.
W konkursie udział weźmie 37 państw. Ponownie zabraknie m.in. Bułgarii, Macedonii Północnej i Słowacji. Polskie preselekcje wewnętrzne wygrała Luna z piosenką The Tower, która zaśpiewa w pierwszym półfinale konkursu.
