Eurowizja 2023 odbędzie się w Liverpoolu. Ukraina jako pierwsza wybierze swój utwór na przyszłoroczny konkurs. Przypominamy najlepsze momenty z historii startów tego kraju na Eurowizji!
Ukraina bierze udział w Konkursie Piosenki Eurowizji od 2003 roku. Stawkę konkursu opuściła tylko dwa razy, w 2015 i 2019 roku, a przez dwie dekady startów trzykrotnie sięgnęła po zwycięstwo. To także jedyny kraj, który ma 100% skuteczności w awansach do Wielkiego Finału. Przypomnijmy sobie kilka niezapomnianych chwil z ukraińskiej historii na Eurowizji.
Eurowizja 2004: Rusłana wygrywa konkurs
Już na rok po swoim debiucie Ukraina po raz pierwszy zwyciężyła Eurowizję. W Stambule triumfowała Rusłana z utworem Wild dances, dzięki czemu 50. Konkurs Piosenki Eurowizji w 2005 roku trafił do Kijowa. Wokalistka była nie tylko gwiazdą muzyki, ale także zaangażowała się w aktywizm w czasie pomarańczowej rewolucji. W 2006 roku zasiadła zaś w ukraińskim parlamencie. Na koncie ma liczne przeboje, jak i pozostaje symbolem proeuropejskości w Ukrainie. Pojawiła się gościnnie podczas polskich eliminacji w roku 2009.
Tanzen! Wierka jedyna w swoim rodzaju
W latach 90. komik i wokalista Andrej Danyłko stworzył niepowtarzalną postać Wierki Sierduczki. Drag queen z gwiazdą na głowie świeciła wielkim blaskiem podczas Eurowizji w 2007 roku, zajmując drugie miejsce z utworem Dancing lasha tumbai. Piosenka była posądzana o ukryte polityczne przekazy, ale kontrowersje nie przeszkodziły Wierce w zostaniu prawdziwą ikoną Eurowizji! Jej postać regularnie pojawia się podczas konkursu. Nie mogło jej zabraknąć chociażby w 2019 roku, kiedy zaśpiewała Toy Netty w Tel Awiwie.
Preselekcyjny chaos, czyli skandale, w których naprawdę trudno było się orientować
Na lata 2010 i 2011 w Ukrainie przypadły niesamowite kontrowersje podczas eliminacji. W pierwszym roku telewizja sama wskazała reprezentanta, a preselekcje wybrały dla niego utwór. Stacja zmieniła jednak zdanie po protestach innych muzyków i ogłosiła nowy konkurs, w którym wybrana wcześniej piosenka zajęła dopiero siódme miejsce. W nowych eliminacjach zdarzył się remis, którego zwyciężczyni została posądzona o plagiat i Ukraina po raz drugi musiała zmienić utwór, płacąc też karę za przekroczenie terminu zgłoszenia piosenki u organizatorów. Ostatecznie Aljosza na Eurowizji 2010 zajęła dziesiąte miejsce.
Rok później w preselekcjach głosowanie było podzielone po 45% między jury a telewidzów, a pozostałe 10% głosów mieli oddać internauci. Okazało się, że mających mniejszą wagę głosów online wpłynęło znacznie więcej niż poprzez SMS, a jurorzy i tak zarzucili fałszerstwo wyników głosowania publiki. Zaproponowano więc dogrywkę między zwyciężczynią, Miką Newton a laureatkami dwóch kolejnych miejsc – Złatą Ogniewicz i Jamalą. Obie jednak odmówiły, a w przyszłości wygrały eliminacje i na Eurowizji zaszły wyżej niż Mika.
Eurowizja i Ukraina: kreatywne występy
Ukraińscy reprezentanci niejednokrotnie zapadli w pamięć nietypowymi pomysłami na występ. W 2013 roku na scenę Złatę Ogniewicz wniósł najwyższy mieszkaniec Stanów Zjednoczonych. Rok później ukraiński tancerz w czasie występu biegał w wielkim kółku dla chomika, co zostało potem wykorzystane w występie Love love peace peace podczas Eurowizji 2016. Ukraińcy pokazali też płonącą konstrukcję, na której zasiadł grający na fortepianie Melovin (2018), a w 2021 roku widownia Eurowizji świetnie bawiła się do połączenia folku z elektroniką podczas występu Go_A z charyzmatyczną wokalistką, Kateryną Pawłenko, w Rotterdamie.
Jamala i drugie zwycięstwo
W 2016 roku Ukraina ponownie wygrała Eurowizję. Stało się to za sprawą Jamali i jej poruszającego utworu 1944, który mówi o przesiedleniach Tatarów Krymskich w czasie II wojny światowej. Wokalistka urodziła się zresztą w Kirgistanie i do Ukrainy powróciła z rodziną dopiero po rozpadzie ZSRR. Piosenka w języku krymskotatarskim wywołała liczne kontrowersje, ale też wzruszyła wiele osób i sprowadziła konkurs z powrotem do Kijowa. Dziś Jamala to jedna z największych gwiazd na ukraińskiej scenie muzycznej.
Eurowizja i Ukraina: Crimea is Ukraine?, czyli skandal 2019 roku
Jamala zapisała się na kartach eurowizyjnej historii Ukrainy nie tylko ze względu na swoje zwycięstwo w 2016 roku. Od tamtej pory bywała też jurorką podczas preselekcji do Eurowizji i ściągnęła na siebie niemałe kontrowersje w 2019 roku. W finale Wydbiru faworytką była popularna MARUV z utworem Siren song. Zarzucano jej jednak zbyt bliskie relacje z Rosją, gdzie miała też zaplanowane koncerty. Chcąc przetestować piosenkarkę, Jamala wcieliła się w dziennikarza na Eurowizji i powiedziała do MARUV: mam dla ciebie niewygodne pytanie – czy Krym jest ukraiński?. Piosenkarka odpowiedziała: ukraiński, oczywiście. Sytuacja wywołała spory skandal i stała się memem. Po zwycięstwie w konkursie MARUV jednak faktycznie nie przystała na niekorzystne wymogi ukraińskiej telewizji, które przewidziały m.in. odwołanie występów w Rosji. Po odmowie podpisania kontraktu solidarność z MARUV wyrazili inni finaliści z preselekcji, doprowadzając do całkowitej rezygnacji Ukrainy z udziału w Eurowizji 2019.
Eurowizja 2022: Kalush Orchestra wygrywają w Turynie
Skandal w preselekcjach przydarzył się także w tym roku. Po zsumowaniu punktów wygrała je Alina Pasz z utworem Shadows of forgotten ancestors, pokonując faworytów telewidzów – Kalush Orchestrę ze Stefanią. Wkrótce jednak w gąszczu różnych kontrowersji i oskarżeń pojawiły się zarzuty, że Pasz po 2014 roku pojechała na Krym przez Rosję, co jest złamaniem ukraińskiego prawa. Miała też przedstawić fałszywy dokument w tej sprawie. W oparach skandalu jej zwycięstwo zostało anulowane, a bilet na Eurowizję trafił do zespołu z drugiego miejsca.
Kalush Orchestra w Turynie wygrali Eurowizję 2022, zdobywając rekordowy wynik w głosowaniu telewidzów. Widownia okazała solidarność z objętą potwornościami wojny Ukrainą na niespotykaną do tej pory skalę, oddając Kalush Orchestra 439 punktów na 468 punktów możliwych w ogóle do przyznania. To trzecie zwycięstwo Ukrainy w konkursie. Z przyczyn oczywistych kraj nie organizuje przyszłorocznej edycji. W jego imieniu i w poszanowaniu ukraińskiej kultury robi to BBC w Liverpoolu. Ponieważ Ukraina ma zagwarantowany występ w finale Eurowizji 2023, utrzyma swój status jedynego państwa, które nigdy nie odpadło w półfinale. Finał ukraińskich selekcji do Liverpoolu odbędzie się już 17 grudnia.
Źródła: Wikipedia, Eurovision.tv, Suspilne, fot. Eurovision.tv
