Skoro za pasem Festivali i Këngës, to rozpoczynamy sezon selekcyjny! Czas zatem poznać 25 uczestników najstarszego festiwalu muzycznego w Albanii. Któreś z nich usłyszymy na Eurowizji w Rotterdamie, w maju przyszłego roku. A przynajmniej taki jest plan… Czas na ich sylwetki!
Festivali i Këngës: co wiemy?
Największe przedsięwzięcie muzyczne w Albanii odbędzie się w plenerze. To naturalnie efekt obostrzeń wprowadzanych w wyniku pandemii COVID-19. Wiemy. że w tym roku nie usłyszymy konkursowych propozycji z udziałem orkiestry na żywo. Pierwszego wieczoru usłyszymy wersje studyjne, drugiego zaś wersje akustyczne. Pewny jest też limit artystów na scenie. Może być ich maksymalnie siedmioro. W wyniku zarażenia koronawirusem, w koncercie nie weźmie udziału Manjola Nallbani. Trzykrotna zwyciężczyni konkursu miała pierwotnie zaśpiewać utwór Ora e jetës.
Festivali i Këngës: kim są uczestnicy?
- Agim Poshka – Vendi im
Agim Poshka urodził się 43 lata temu w jugosłowiańskiej Strudze (dziś w Macedonii Północnej). Do Albanii wyjechał na studia w latach 90. XX wieku, zaś podczas wojny w Kosowie dla amerykańskiej organizacji Lekarze na rzecz Praw Człowieka (PHR). W 2000 roku był jedynym macedońskim deputowanym do Międzynarodowego Parlamentu w Sydney. Pierwszy raz wziął udział w Festivali i Këngës w 2001 roku. W kolejnym roku, podobnie jak w roku debiutu, wygrał nagrodę dla najlepszej orkiestracji (czyli najlepszego wykonania orkiestrowego danego utworu). W FiKu brał jeszcze udział w 2004, 2005, 2007, 2008, 2010 i 2014 roku. Nigdy jednak, jeśli w ogóle wyszedł z półfinału, nie zdobył miejsca w czołowej dziesiątce.
- Anxhela Peristeri – Karma
34-latka z Korczy jest jedną z największych gwiazd, biorących udział w tegorocznej edycji FiKu. Przez wiele lat mieszkała w Grecji, gdzie próbowała zrobić karierę (brała udział choćby w X Factorze). Wygrała pierwszą edycję albańskiej wersji programu Twoja Twarz Brzmi Znajomo (gdzie w jednym z odcinków wcieliła się w rolę Anny Vissi (Grecja 1980&2006, Cypr 1982) czy też Anny Oxy (Włochy 1989)). W festiwalu udział brała tylko raz – w 2001 roku. Wygrała konkurencyjny dla FiKu konkurs Kënga Magjike w 2017 roku.
- Devis Xherahu – Peng
47-latek również pochodzi z Korczy. Wielokrotnie był uczestnikiem festiwali Top Fest czy Kënga Magjike, jednak w FiKu występuje dopiero trzeci raz, a swój debiut w 2007 roku skończył na ostatnim, 17. miejscu z dorobkiem 0 punktów. Rok temu nie udało mu się awansować do finału. W swych serenadach często słychać inspirację tradycyjną muzyką grecką, gdzie też przez kilka lat mieszkał.
- Enxhi Nasufi – Njësoj
Ma 25 lat i pochodzi z prowincjonalnej Bulqizy, W trzeciej edycji albańskiego X Factora zajęła 4. miejsce, brała też udział w pierwszej edycji The Voice of Albania. W FiKu wystąpiła tylko raz. W 2015 roku zajęła 5. miejsce .
- Era Rusi – Zjarri im
35-latka na muzycznej scenie Albanii pojawiła się 24 lata temu. Wygrywała różne krajowe konkursy muzyczne dla dzieci, brała też udział w dorosłych festiwalach, takich jak Top Fest czy Kënga Magjike. W FiKu zadebiutowała w 2005 roku. Występowała również w 2008 i 2009, lecz wielu fanów z pewnością najlepiej pamięta jej energetyczny występ z zeszłego roku. Zajęła 2. miejsce w pierwszej edycji albańskiej wersji programu Twoja Twarz Brzmi Znajomo, gdzie wcieliła się m.in. w rolę Vaçe Zeli, pierwszej zwyciężczyni FiKu, czy Bonnie Tyler (Wielka Brytania 2013).
- Erik Lloshi – Jo
31-latek z Lushnji to pierwszy debiutant w tegorocznej edycji FiKu. Nie jest on jednak kompletnie nieznany albańskiej publiczności. Wielokrotnie brał udział w czołowych festiwalach – Top Fest i Kënga Magjike.
- Evi Reçi – Tjerr
Urodziła się w 1990 roku w Durrës, jednak już w wieku 2 lat wyprowadziła się z rodziną do greckich Aten. Potem jednak przeniosła się do włoskiej Florencji, gdzie ukończyła studia. Nie przeszkodziło to jednak, w pokazaniu się albańskiej publiczności na różnych festiwalach, choćby Kënga Magjike. Evi jest kolejną debiutantką w tegorocznej edycji Festivali i Këngës. W piątej edycji albańskiego Tańca z Gwiazdami zajęła 2. miejsce. Grała tytułową rolę w musicalu Evita czy Grizabellę w Kotach.
- Fatos Shabani – Ty
Fatos ukończył studia architektoniczne na kosowskim Uniwersytecie w Prisztinie. Nie przeszkadza mu to jednak posiadać równolegle kariery muzycznej. Koncentruje się na muzyce rockowej. Tegoroczny FiK będzie jego debiutem przed szeroką albańską publicznością.
- Festina Mejzini – Kush je ti dashuri
27-latka z kosowskiej Gjakovy zajęła 5. miejsce w pierwszej edycji albańskiego X Factora. Jej mentorką wówczas była Juliana Pasha (ESC 2010). Wzięła udział w FiKach z lat 2016-2017. Czy w tym przypadku faktycznie będzie do trzech razy sztuka?
- Florent Abrashi – Vajzë
31-latek, również z kosowskiej Gjakovy, jest zwycięzcą trzeciej edycji The Voice of Albania. W swojej muzyce zdecydowanie skłania się ku różnym rodzajom rocka. W Festivali i Këngës zadebiutował 5 lat temu, jednak nie udało mu się wejść do czołowej dziesiątki.
- Franc Koruni – E morën botën
Pięć lat temu zaprezentował się szerszej publiczności podczas Kënga Magjike, występuje w nim niemal co roku. W Festivali i Këngës zaś wziął udział tylko raz – w 2016 roku. Nie podbił jednak serc jurorów, skończył bowiem rywalizację na 11. miejscu.
- Gigliola Haveriku – E lirë
Urodziła się we włoskiej Foggi. W 2016 roku wzięła udział w 5. edycji The Voice of Albania. W przesłuchaniach w ciemno zaśpiewała utwór L’amore non mi basta Emmy Marrone (Włochy 2014). Będzie to jej debiut w FiKu.
- Gjerg Kaçinari – Më jep jetë
26-latek nie tylko śpiewa, ale i gra na gitarze, pianinie czy perkusji. Eksperymentuje z różnymi gatunkami muzycznymi: od bluesa i country, przez wszelakie rodzaje rocka, na heavy metalu skończywszy. Obecnie studiuje kompozytorstwo na Uniwersytecie Sztuk w stołecznej Tiranie. Wziął udział w pierwszej edycji albańskiego The Voice. To jego debiut w FiKu jako wokalisty – wcześniej grał w orkiestrze na fortepianie.
- Inis Neziri – Pendesë
Niemal 20-letnia wokalistka jest już dobrze znana fanom Festiwalu. Trzy lata temu zachwyciła jurorów wykonaniem ballady Piedestal, dzięki czemu zajęła 3. miejsce. W zeszłym roku wystąpiła na międzynarodowym konkursie New Wave w rosyjskim Soczi. Ponownie wykonała tam Piedestal, tym razem jednak udało jej się wygrać. Kto wie, być może i w tym roku znajdzie się w czołówce FiKu?
- Kamela Islamaj – Kujtimet s’kanë formë
Ceniona, 33-letnia wokalistka, która wielokrotnie występowała na różnych albańskich festiwalach jazzowych. FiK również nie jest jej obcy – brała w nim udział trzykrotnie w latach 2009-2011 i zajmowała odpowiednio miejsca trzecie, dziesiąte i szóste. Często współpracowała z inną „fikową” weteranką – Orgesą Zaimi. Rok temu zajęła w Festiwalu 6. miejsce.
- Kastro Zizo – Vallja e jetës
36-latek z Lushnji jest nie tylko piosenkarzem, ale i prezenterem telewizyjnym, tancerzem i… pasjonatem astrofizyki! Po raz pierwszy stanął na scenie w wieku 6 lat, a poważną karierę rozpoczął w roku 1998, będą członkiem zespołu 2Farm. Zajął 4. miejsce w albańskiej edycji programu Twoja Twarz Brzmi Znajomo, gdzie wcielił się choćby w rolę Conchity Wurst (zwyciężczyni Eurowizji 2014 dla Austrii) czy Azisa (chórzysta, Bułgaria 2006). W FiKu zadebiutował rok temu, lecz nie udało mu się wejść do finału.
- Klint Çollaku – Do t’ja dal
Ma 21 lat i pochodzi z niewielkiego Peqin. W wieku 12 lat wziął udział w dziecięcym programi Mały Geniusz, a 3 lata temu został zwycięzcą 6. edycji The Voice of Albania. W 2018 roku zajął 6. miejsce w FiKu z balladą Me jetë.
- Mirud – Nëse vdes
Mirud, a właściwie Dirud Morina, urodził się 26 lat temu w kosowskim Prizrenie. Oprócz śpiewania, gra na gitarze i pianinie. Na co dzień mieszka w Nowym Jorku. Dwa lata temu zadebiutował w FiKu z utworem Nënë, którą napisał razem z Elhaidą Dani (Albania 2015). Wbrew fanom konkursu, u których był jednym z faworytów, jurorzy postanowili nie dawać mu przepustki do finału Festiwalu.
- Orgesa Zaimi – Valixhja e kujtimeve
35-latka z niewielkiego Poliçanu swoją karierę rozpoczęła 15 lat temu. Wzięła kilkukrotnie udział w konkursach Top Fest i Kënga Magjike. W FiKu zadebiutowała w 2015 roku, nie weszła jednak wówczas do finału. W 2017 roku zdobyła awans do finału (lecz podano wówczas tylko miejsca 1-3), a rok później zajęła w nim 13. miejsce.
- Rosela Gjylbegu – Vashëzo
33-latka ze Szkodry zaczęła śpiewać już w szkole. Zadebiutowała w Festivali i Këngës w 2003 roku – Hirushja czyli Kopciuszek przyniósł jej trzecie miejsce. Została też dzięki temu chórzystką Anjezy Shahini podczas debiutu Albanii na Eurowizji w 2004 roku. Wzięła też udział w FiKu w 2004, 2006 (2. miejsce), 2007 i 2012 roku. W 2009 roku wygrała konkurs Kënga Magjike.
- Sardi Strugaj – Kam me t’ba me kajt
25- latek w 2013 roku zajął 7. miejsce w drugiej edycji albańskiego X Factora (wówczas program ten wygrała Arilena Ara, zeszłoroczna zwyciężczyni FiKu). Dwukrotnie brał udział w konkursie Kënga Magjike. W tym roku zaś debiutuje w Festivali i Këngës.
- Stefan Mareno – Meteor
Absolwent stołecznego Uniwersytetu Sztuk zadebiutował w FiKu w 2009 roku, jednak nie udało mu się wejść do finału. Dwa lata później wziął udział w pierwszej edycji The Voice of Albania. Brał też udział w konkursach Top Fest i Kënga Magjike.
- Viktor Tahiraj – Nënë
Pochodzi z Vlory. Viktor zadebiutował w Festiwalu w 1990 roku. Wystąpił również w latach 1991-1993. W 1992 roku wygrał Festiwal wraz z Manjolą Nallbani. Jest ceniony za interpretację czołowych włoskich utworów.
- Wendi Mancaku – Vesi i shpirti tim
19-letnia wokalistka, znana z międzynarodowych konkursów i festiwali. W 2015 roku zajęła 2. miejsce w finale The Voice Kids Albania. Wraz z Vanesą Sono, wzięły udział w Eurosong Junior, gdzie zajęły trzecie miejsce. W 2019 roku stanęła na Eurowizyjnej scenie jako chórzystka Jonidy Maliqi. Rok temu, z balladą Ende, nie udało jej się awansować do finału.
- Xhesika Polo – Më mbron
23-latka z Tirany miała okazję już dwukrotnie wystąpić w Festiwalu. W 2016 roku zajęła ostatnie, 14. miejsce w finale, rok później nie udało się jej nawet doń zakwalifikować. W 2012 roku zajęła 3. miejsce w pierwszej edycji albanskiego X Factora. Często współpracuje ze swoim bratem Markiem (sic! naprawdę nazywa się Marco Polo). Jej ciotką jest znana albańska wokalistka Valbona Mema (FiK 1991&1998).
Eurowizja 2021: co wiemy?
Eurowizja 2021 odbędzie się w dniach 18, 20 i 22 maja w Ahoy Arenie w Rotterdamie. Część planów organizatorów na ten rok zobaczymy w przyszłym roku. Konkurs poprowadzą Chantal Janzen, Jan Smit i Edsilia Rombley. NikkieTutorials przeprowadzi wywiady z uczestnikami i będzie gospodynią widowiska transmitowanego w internecie.
Nie zmieni się ani slogan, ani projekt sceny autorstwa Floriana Wiedera. Znaczącą różnicą w stosunku do Eurowizji 2020 jest możliwość występu z wgranymi chórkami. EBU przygotowała cztery różne scenariuszy organizacji wydarzenia, a to, na które organizator się zdecyduje, będzie zależeć od sytuacji epidemiologicznej. W konkursie weźmie udział 41 krajów.
Źródła: eurovision.tv, peoplepill.com, rtsh.al, teksteshqip.com
