[UPDATE] Policzyć muzykę, czyli klasyfikacja generalna Konkursu Piosenki Eurowizji (część druga)

Zapraszam do drugiej części mojego felietonu, w której przyjrzymy się klasyfikacji generalnej Konkursu Piosenki Eurowizji. Poznamy więc kolejną garść statystyk i danych związanych z historią Eurowizji. Tym razem zobaczymy, jak kształtują się wyniki wszystkich edycji konkursu po przeliczeniu w jednym systemie punktowym tzw. skali eurowizyjnej, czyli 1-8, 10 i 12 punktów. Kto okaże się najlepszy? I jak w tej klasyfikacji wypada Polska?

Eurowizja – klasyfikacja w skali eurowizyjnej: jak powstał ranking?

Zastosowałem podobne zasady, co przy układaniu klasyfikacji, którą znajdziecie w pierwszej części felietonu. Tym razem skupiłem się na dziesięciu najlepszych piosenkach każdej edycji konkursu i nagrodziłem czołową dziesiątkę punktami w znanej nam skali eurowizyjnej od 1-8, 10 i douze points dla zwycięzcy. Spójrzmy raz jeszcze na szczegółowe reguły powstawania rankingu.

1. Uwzględniłem wszystkie obecnie istniejące kraje (łącznie 50 państw), które co najmniej raz wystąpiły na Eurowizji

Punkty zdobyte na Eurowizji przez Jugosławię oraz Serbię i Czarnogórę zostały „odziedziczone” przez państwa powstałe po ich rozpadzie. Przykładowo, jeżeli na Eurowizji 1989 Jugosławię reprezentował artysta wystawiony przez telewizję z Chorwacji, punkty za ten rok otrzymuje Chorwacja. Jeżeli zaś w 1983 roku Jugosławię reprezentował artysta od nadawcy z Czarnogóry, punkty zdobywa Czarnogóra.

2. Każda edycja od 1956 roku do 2022 roku oceniana jest w skali eurowizyjnej, czyli 1-8, 10 i 12 punktów

Dla opracowania danych z pierwszej edycji konkursu wykorzystałem nieoficjalne wyniki zaprezentowane w książce Complete and Independent Guide to the Eurovision Song Contest autorstwa Simona Barclay’a. Ze względu na fakt, iż w konkursie uczestniczyło tylko siedem państw, oceny od 1-3 przekazałem w ręce biernych uczestników konkursu, czyli kolejno 3 punkty dla Austrii, 2 dla Danii i 1 punkt dla Wielkiej Brytanii (w kolejności alfabetycznej). Wszystkie te kraje transmitowały Eurowizję 1956, a zarówno Austria i Dania miały nawet pojawić się w konkursie, ale spóźniły się z dostarczeniem utworu w regulaminowym terminie. Przez wiele lat uważano, że Wielka Brytania, również miała wysłać swój utwór, ale plotka ta okazała się nieprawdziwa, choć Brytyjczycy i tak transmitowali konkurs za pośrednictwem radia BBC. Ostatecznie wszystkie trzy kraje dołączyły oficjalnie do konkursu w 1957 roku, czyli w drugiej edycji widowiska.

W 1969 również rozstrzygnąłem zwycięski remis Holandii, Wielkiej Brytanii, Francji i Hiszpanii. Jako, że decydowała liczba najwyższych ocen, ostatecznie 12 punktów otrzymała Holandia (dostała 6 punktów od Francji), 10 punktów Wielka Brytania (5 punktów od Szwecji), 8 dużych punktów dla Francji (4 punkty od Irlandii i Wielkiej Brytanii) i ostatecznie 7 punktów dla Hiszpanii, dla której najwyższymi notami były 3 punkty od Monako, Belgii i Niemiec.

3. Wszystkie remisy pomiędzy państwami przed 2008 rokiem (od którego remisy są rozstrzygane dla wszystkich miejsc) rozwiązywane są następująco:

• W latach 1956-2002 decyduje liczba najwyższych not, a w ostateczności pozycja startowa.

• W latach 2003-2007 uwzględniam liczbę otrzymanych ocen, ostatecznie pozycję startową.

Eurowizja – najlepsze państwa w konkursie według skali eurowizyjnej

1. Liczba zdobytych punktów dla czołowej dziesiątki konkursu

W pierwszej kolejności zsumowałem punkty dla pierwszej dziesiątki wszystkich edycji konkursu od 1956 do 2022 roku i utworzyłem ranking od najwyższej liczby punktów do najniższej. W przypadku remisu decyduje liczba miejsc w pierwszej dziesiątce, czyli liczba otrzymanych ocen. Następnie liczba dwunastek, dziesiątek i tak aż do jednego punktu. W skrajnych przypadkach liczba miejsc, które były najbliżej pierwszej dziesiątki konkursu.

• Jak widzimy, ranking wygrywa Wielka Brytania z 319 punktami na koncie (cztery „dwunastki” i aż iedemnaście (!) „dziesiątek”). Także w tym roku Sam Ryder wyśpiewał kolejny srebrny medal. Druga jest Francja z 255 punktami i aż 64 punktami straty do lidera (cztery „dwunastki” i tylko pięć „dziesiątek”), a podium zamyka Szwecja (251 punkty i aż sześć „dwunastek”, tylko jedna „dziesiątka”, ale za to aż sześć „ósemek”), która goni Francję. Wysoko, bo aż na czwartej pozycji są Włochy. Italia ma na koncie aż 35 miejsc w czołowej dziesiątce na 47 startów (tylko 3 zwycięstwa 1964, 1990 i 2021). Dzięki 6. miejscu w tym roku Włosi podskoczyli w tabeli. Niemcy są zaś piąte. Nasi zachodni sąsiedzi jako jedyni wystąpili w każdej edycji konkursu, wliczając rundę wstępną w 1996 roku. Łącznie zdobyli 205 punktów, na które złożyły się jedynie dwie „dwunastki”, ale aż pięć „dziesiątek”.
• Rekordzista „dwunastek” czyli Irlandia jest na 6. miejscu. Kraj ten zdobył aż siedem zwycięstw i trzy razy zajmował drugie miejsce, co przełożyło się na 202 punkty.
• Jeżeli chodzi o pozostałe kraje Wielkiej Piątki, najgorzej znowu wypadła Hiszpania, która zajmuje dziesiątą lokatę z 138 punktami na koncie.Trzecie miejsce Chanel pozwoliło Hiszpani wzbić się do czołowej dziesiątki i pokonać Luksemburg stosunkiem 29:20 ocen w top 10. Co ciekawe, mały Luksemburg ma aż pięć „dwunastek”, co jest trzecią najwyższą liczbą zwycięstw po Irlandii i Szwecji.
• W pierwszej dziesiątce znalazło się jeszcze miejsce dla Szwajcarii (siódme miejsce i 169 punktów), a także Holandii (ósme miejsce i 148 punktów) i Danii (dziewiąta pozycja i 145 punktów).

Polska w rankingu Eurowizji w skali eurowizyjnej

A jak radzi sobie Polska? Nasz kraj zajmuje dopiero 39. miejsce z zaledwie 17 punktami na koncie, które pomogło nam uzbierać troje artystów (Edyta Górniak i 10 punktów za drugie miejsce w 1994 roku, grupa Ich Troje – 4 punkty za siódme miejsce w 2003 roku oraz Michał Szpak – ósme miejsce i 3 punkty w 2016 roku). Jak więc widzimy, ponad połowę wszystkich punktów zdobyliśmy już w roku debiutu, czyli 27 lat temu.

Państwa na dnie tabeli

• Ranking zamykają San Marino, Słowacja, Andora i Maroko z brakiem punktów na koncie.
• Białoruś, Czechy i Macedonię Północną od zera ratuje z kolei tylko jedna edycja konkursu. Białoruś zdobyła szóste miejsce i 5 punktów w 2007 roku za sprawą Dzmitryja Kałduna. Czechy zaś otrzymały 5 punktów za szóstą lokatę Mikolasa Josefa w 2018 roku, a Macedonia Północna zgarnęła pierwsze i jedyne jak dotąd punkty w ostatniej edycji konkursu w 2019 roku (siódme miejsce i 4 punkty) dzięki Tamarze Todewskiej.

Jak wypadły inne kraje?

• Nisko w rankingu Portugalia (29. miejsce i 39 punktów), która debiutowała w 1964 roku (53 starty). Dla porównania Azerbejdżan (debiut w 2008 roku) ma aż 49 punktów (przy zaledwie dwunastu startach).
• Zarówno Wielka Brytania, jak i Szwecja otrzymały punkty najczęściej, bo aż 42 razy. Malta, która zajęła 20. miejsce (66 punktów), jest zaś najwyżej sklasyfikowanym krajem, który jak do tej pory nie wygrał konkursu. Wyspiarskie państwo ma jednak na koncie dwie „dziesiątki” i dwie „ósemki”.
• Najdłużej na kolejną pozycję w pierwszej dziesiątce czeka Monako (ostatni raz to czwarte miejsce w 1978 roku). Następny jest Luksemburg. Co prawda obydwa państwa nie są aktywnymi uczestnikami Eurowizji, ale warto dodać, że ostatnim wynikiem Luksemburga punktowanym w tabeli jest czwarte miejsce Lary Fabian w 1988 roku, czyli 34 lata temu. Wtedy też ostatni raz wygrała Szwajcaria i to za sprawą samej Celine Dion. Długo na kolejne punkty czeka też Chorwacja, która ostatnią notę zdobyła w 2001 roku (dziesiąte miejsce i 1 punkt).
  

2. Ranking konkursu w oparciu o średnią zdobytych punktów w skali eurowizyjnej w latach 1956-2022

Powyższy ranking działa niestety na niekorzyść wszystkich nowych uczestników Eurowizji takich jak Australia (siedem startów) czy Azerbejdżan (czternaście startów). Kraje te bowiem nie miały mniej okazji do zdobycia punktów niż chociażby Wielka Brytania czy Niemcy. Te mają na koncie kolejno 65 i 66 startów w konkursie (wliczając bierny start Wielkiej Brytanii w 1956 roku i uczestnictwo Niemiec w audioeliminacjach w 1996 roku). Dlatego też całkowitą liczbę punktów zaprezentowaną w tabeli powyżej podzieliłem przez liczbę startów każdego kraju tak, aby uzyskać sprawiedliwy wynik. Dla przykładu, jeżeli Polska zdobyła łącznie 17 punktów i ma na koncie 24 starty w konkursie, to wówczas po wyliczeniu średniej otrzymujemy wynik 0,74 punktów. W przypadku remisu również decyduje liczba otrzymanych ocen.

Jak zmieniła się czołówka?

• Zwycięska Ukraina po raz kolejny objęła prowadzenie. Z perspektywy 65-letniej historii konkursu to właśnie ten kraj możemy uznawać za najlepszego uczestnika Eurowizji. Ukraińcy uzyskali 5,12 punktu (aż trzy zwycięstwa i dwa drugie miejsca zdobyte przy zaledwie 17 startach).
• Choć według statystyk Wielka Brytania zdobywa średnio 4,91 punktu w konkursie. Tegoroczny sukces Sama Rydera to pierwsze podium od 1998 roku. Top 3 zamykają zaś Włochy z wynikiem 4,45 (w tym tylko trzy „dwunastki” i aż trzy „dziesiątki”).
• W pierwszej piątce znalazło się jeszcze miejsce dla Rosji. Ta plasuje się na czwartym miejscu z wynikiem 4,13 punktu (tylko jedna „dwunastka”, ale za to aż cztery „dziesiątki” i cztery „ósemki”). Czołową piątkę zamyka zaś eurowizyjna Szwecja z rezultatem 4,11 punktu. To oznacza, że w całej historii konkursu Szwedzi zajmowali średnio siódme miejsce.

Jak w uśrednionym rankingu wypadły pozostałe kraje?

• W czołowej dziesiąte znalazło się jeszcze miejsce dla Luksemburgu (ósme miejsce i 3,73 punktu). Francja po drugim miejscu Barbary Pravi w 2021 roku uplasowała się ostatecznie na szóstej pozycji, a Monako na wysokiej siódmej pozycji. Pierwszą dziesiątkę zamyka zaś Azerbejdżan z wynikiem 3,50.
• Polska dopiero na 40. miejscu ze średnią 0,71 punktu. W rankingu znajduje się między Czarnogórą (38. miejsce) i Litwą (41. miejsce).
• Hiszpania znowu jest najsłabszym krajem Wielkiej Piątki, zajmując dopiero 17. miejsce. Serbia na 18. miejscu prowadzi po raz kolejny wśród krajów byłej Jugosławii, a Szwecja dominuje w Skandynawii. Najlepszym państwem nieeuropejskim jest zaś Azerbejdżan.

Źródła: www.eurovision.tv; Simon Barclay: Eurovision Song Contest – The Complete & Independent Guide 2010. Silverthorn Press, p. 24; www.senojflags.com; opracowania własne.