To była Eurowizja: rok 1958 – „Volare, cantare”

Ponad 64 lata temu odbyła się Eurowizja 1958. Wzięło w niej udział zaledwie 10 krajów, a sam konkurs zlokalizowano w Holandii, w mieście Hilversum na północny wschód od Amsterdamu. Jak on przebiegał?

Holandia nie była pierwszym wyborem do organizacji!

Kraj, mimo zwycięstwa w 1957, nie otrzymał automatycznego pozwolenia na przygotowanie. Obowiązywała wtedy zasada, że konkurs organizuje każdy nadawca po kolei. Ówczesna reguła mówiła więc, że to brytyjska BBC powinna być kolejnym gospodarzem. Ostatecznie stacja zrezygnowała z powodu braku porozumienia między związkami artystycznymi. Niestety, nadawca holenderski był ostatni w kolejce i musiał czekać na decyzję innych państw, które odmówiły. Wprowadzono wtedy tradycję, że triumfator w danym roku ma pierwszeństwo do organizacji. Taki stan trwa po dziś dzień. Miejsce, w którym zlokalizowana została Eurowizja, było AVRO Studio. W tamtym czasie było głównym obiektem telewizyjnym i radiowym. Warto wspomnieć, że w 2020 odbył się tam koncert – Eurovision: Europe Shine A Light, który miał zastąpić konkurs odwołany z powodu pandemii covid-19.

Zmiany w regulaminie, uczestnicy i co poszło nie tak w włoskim występie?

Widowisko odbyło się w jednej z kilku sal dostępnych w budynku. Na środku była mała scena dla solistów, zaś po lewej stronie usytuowano orkiestrę. W czasie wykonań uczestników w tle można było zobaczyć krajobraz kraju, który reprezentują. Po ich zakończeniu zaś umieszczono tam tablicę wyników. Całość poprowadziła Hannie Lips, której akcent eurowizyjny w życiu będzie widoczny jeszcze w 1962, gdy poprowadzi holenderskie preselekcje na konkurs do Luksemburga. Uczestników było 10. Zadebiutowała Szwecja z reprezentantką Alice Babs, a kompozycja nosiła tytuł Lila Stjarna.

Wycofała się zaś Wielka Brytania. Jest to drugi i ostatni jej brak udziału, przy okazji jest to ostatnia Eurowizja bez piosenki w języku angielskim. Różne chodzą pogłoski o rocznej przerwie. Jedna to wyżej wspomniane brak porozumienia z artystami, które spowodowało również pauzę w konkursie. Inna zaś mówi, że chodzi o słaby wynik Patricii Bedin w czasie debiutu rok wcześniej. Zmiany w regulaminie dotyczyły tylko zapisu o długości utworu do 3 minut i 30 sekund. Nie jest to oficjalne potwierdzone, ale z pewnością stało się to za sprawą przedstawiciela Włoch w 1957 – Nunzio Gallo. Jego kompozycja Corde Della Mia Chittara trwała aż 5 minut i jest dotąd najdłuższą propozycją w historii. Z owym krajem jest związana i jedna wpadka. Z powodu usterki technicznej większość telewidzów go nie usłyszała, więc swój występ powtórzył.

Debiut i preselekcje, czyli w jaki sposób wybrano reprezentanta Szwecji

Pierwsze preselekcje w kraju były wewnętrzne. Ich inicjatorem i wykonawcą było jedynie szwedzkie radio razem ze stowarzyszeniem kompozytorów SKAP. Łącznie nadesłano 152 propozycje, które oceniło 5 jurorów, a tymi osobistościami byli:

• Rune Ellboj – muzyk jazzowy, dyrygent
• Roland Levin – autor piosenek, dentysta
• Gunnar Lundén-Welden – kompozytor, dyrygent
• Charles Redland – kompozytor, dyrygent, multiinstrumentalista (saksofon, klarnet, wiolonczela, trąbka, puzon, akordeon, marimba)
• Gösta Stevens – autor tekstów, dziennikarz, reżyser, scenarzysta, tłumacz

Po wybraniu kompozycji postanowiono poszukać artysty, którym została popularna Alice Babs. Jej samej jednak nie spodobała się warstwa tekstowa tekstu i nakazano ją zmienić. Oryginalny tytuł brzmiał Samma stjärnor lysa för oss två , a po zmianie Lilla stjärna. Oburzył się tym faktem autor oryginalnej piosenki – Åke Gerhard, który zabronił wydania studyjnej wersji utworu. Solistka wystąpiła jako piąta, zajmując czwarte miejsce z sumą 10 punktów łącznie.

Eurowizja 1958: włoska legenda, czyli Domenico Modugno!

Z pewnością nie ma osoby, która nie znałaby włoskiego Volare, cantare. Jest to jeden z największych eurowizyjnych przebojów, jak nie z ogółem znanych piosenek na świecie. Przyjrzyjmy się, jaką drogę musiała pokonać zanim dostała się na Eurowizję oraz jakie odniosła sukcesy. Piosenka została zgłoszona na ósmy festiwal Sanremo, który odbywał się w dniach 30 stycznia – 1 lutego tegoż roku. O wygraną walczyło 15 artystów, w tym 9 było już po debiucie. W ciągu pierwszych dwóch dób zorganizowało półfinały po 10 piosenek, z czego po 5 awansowało.

Każda kompozycja była wykonywana przez dwie różne osoby. Oceniało je łącznie aż 300 jurorów. Zatriumfowało Nel blu dipinto di blu, zdobywając 63 punkty. Drugie miejsce należało do Nilli Pizzi (zwyciężczyni pierwszej edycji w 1951) wraz z Toniną Torrieli (jedna z reprezentantek Włoch w czasie debiutu w 1956), zaś podium dopełnił Gino Latilla wraz z Niną. Domenico napisał przebój razem z Francesco Miglaccim i był pierwszym muzykiem w historii, który wykonał swój własny utwór i wygrał edycję. Nikt się nie spodziewał takiego sukcesu, więc piosenka została odrzucona przez już dwukrotnie wspomnianą Ninę Pizzi oraz Claudio Villę (Eurowizja 1967). Wokalista został automatycznie reprezentantem na konkurs w Holandii. Wystąpił jako pierwszy (stąd z pewnością wpadka, o której napisałem wyżej) i… nie wygrał, a zajął trzecie miejsce.

Nie przeszkodziło to jednak w zrobieniu ogromnej kariery na całym świecie. Kompozycja została przetłumaczona na 14 języków, a sama dostała dwie nagrody Grammy, co udało się tylko jednej eurowizyjnej piosence. Konkurs zobaczy Domenico jeszcze dwa razy – w 1959, a potem w 1966, ale niestety wynik okaże się fatalny, niczym w przypadku Corry Brokken. Więcej o Nel blu, dipinto di blu – w artykule z cyklu Historia jednej piosenki.

Corry Brokken… reprezentantka Holandii, która wygrała i skończyła na ostatnim miejscu

Corry Brokken wygrała 2. Konkurs Piosenki Eurowizji w 1957 organizowany w Niemczech, we Frankfurcie nad Menem, z utworem Net Als Toen. Wokalistka była również jedną z reprezentantek w czasie debiutu samej Eurowizji, gdzie wykonała Voorgoed voorbij. Niestety, lokaty jaką zajęła, nie znamy. Solistka nadal chciała występować w konkursie i postanowiła spróbować swoich sił także w 1958. Wzięła udział w preselekcjach, w których rywalizowało 6 artystów z łącznie 11 utworami. Kompozycje zaprezentowano 11 lutego, a wyniki ogłoszono 20 lutego. Czołowe dwa pierwsze miejsca to były jej piosenki. Zatriumfowało jednak Heel de wereld, a drugie w jej wykonaniu było Weet Je.

Nikogo w zasadzie nie zdziwiło jej zwycięstwo, ponieważ była ona popularna na przełomie lat 50. i 60., a Eurowizja tylko powiększyła jej karierę. W 1976 poprowadziła konkurs organizowany w Hadze, a w 1997 podawała holenderskie punkty. Zmarła w 2016 w wieku 83 lat. Wystąpiła jako druga w kolejności i poniosła porażkę, kończąc swój udział na ostatniej pozycji, remisując z reprezentantką Luksemburga – Solange Berry. To jedyna zwyciężczyni Eurowizji, która ma na koncie również ostatnie miejsce.

Francja wygrywa! Kim był Andre Claveau?

Całość wygrała Francja, zdobywając 27 punktów, mając 3 punkty przewagi nad reprezentantką Szwajcarii – Lys Assią. Sam artysta wystąpił trzeci w kolejności. Piosenka pod nazwą Dors, mon amour została napisana przez Huberta Girauda i Pierre’a Delanoë’a. Jego kariera (bardziej aktorska) skupiała się na przełomie lat 40. i 50. Wystąpił łącznie w 12 filmach. Do roku 1990 był zwycięzcą, który był najstarszy w czasie swojego triumfu – miał 47 lat. Zmarł w 2003 w wieku 92 lat.