W dzisiejszej odsłonie cyklu To była Eurowizja przenosimy się na kilka chwil do przeszłości. Mamy 2008 rok i znajdujemy się w Belgradzie. O jakiej Eurowizji mowa? Mowa oczywiście o 53. Konkursie Piosenki Eurowizji, który został rozegrany 20, 22 i 24 maja w Belgradzkiej Arenie. Co działo się na eurowizyjnej scenie i jak na pierwsze w historii zwycięstwo Rosji zareagowała Europa?
Eurowizja 2008: organizacja konkursu
Po wygranej Mariji Šerifović, reprezentantki Serbii podczas 52. Konkursu Piosenki Eurowizji w Helsinkach, organizacja konkursu w 2008 przypadła serbskiemu nadawcy publicznemu Radio-Televiziji Srbije (RTS). Zadecydowano, że Eurowizja 2008 odbędzie się w stolicy kraju — Belgradzie.
53. Konkurs Piosenki Eurowizji odbył się 20, 22 i 24 maja 2008 roku w Belgradzkiej Arenie, trzeciej co do wielkości hali widowiskowo-sportowej w Europie, która mogła pomieścić blisko 18,4 tys. widzów. Co ciekawe, właściwie do ostatniego momentu organizacja konkursu w tej lokalizacji nie była taka oczywista. Z powodu protestów w Belgradzie przeciwko ogłoszonej 21 lutego 2008 niezależności Kosowa, media w Europie spekulowały o zmianie miejsca organizacji konkursu ze względów bezpieczeństwa. Pod od uwagę brano nawet możliwość przeniesienia koncertów do Helsinek, organizatora poprzedniego konkursu, a także Ukrainę – zdobywcę 2. miejsca w 2007 roku. Organizację konkursu zaoferowała także grecka telewizja. Żaden z tych scenariuszy nie był jednak potrzebny, bo ostatecznie Eurowizja 2008 odbyła się w stolicy Serbii.
Co działo się na eurowizyjnej scenie w roku 2008?
Półfinały i finał konkursu poprowadzili serbska prezenterka telewizyjna Jovana Janković oraz Željko Joksimović — wokalista, kompozytor, producent muzyczny i dwukrotny uczestnik Konkursu Piosenki Eurowizji (w 2004 roku w barwach Serbii i Czarnogóry oraz w 2012 jako reprezentant Serbii). Do udziału w konkursie zgłosiły się 44 państwa, w tym debiutujące San Marino i Azerbejdżan. Ostatecznie jednak w rywalizacji wzięły udział 43 państwa. Z uczestnictwa zrezygnowała Austria, która swoją decyzję tłumaczyła niewielkim zainteresowaniem konkursem w kraju.
Na eurowizyjnej scenie w roku 2008 roku wystąpiło kilku artystów, którzy już wcześniej brali udział w konkursie. Byli to Charlotte Perrelli ze Szwecji, zwyciężczyni 44. Konkursu Piosenki Eurowizji w 1999 roku i Dima Bilan z Rosji, który zajął drugie miejsce w konkursie w 2006 roku. Udział ponownie wziął również Roberto Meloni z grupy Pirates of the Sea, który tok wcześniej reprezentował Łotwę z grupą Bonaparti.lv. Podczas Eurowizji 2008 zaśpiewano piosenki w ponad 20 różnych językach i co ciekawe, w tym jedną w nieistniejącym języku. Wykonał ją zespół Ishtar, reprezentujący Belgię. Polskę reprezentowała wówczas amerykańska piosenkarka polskiego pochodzenia Isis Gee, z piosenką For Life.
Eurowizja 2008: pierwsze w historii zwycięstwo Rosji
Półfinały 53. Konkursu Piosenki Eurowizji odbyły się 20 i 22 maja. Podczas pierwszego finału możliwość głosowania miały Niemcy i Hiszpania, a drugiego — Francja, Wielka Brytania i Serbia, która miała zagwarantowane miejsce w finale. Co ciekawe, do finału z dziką kartą przyznawaną przez jurorów awansowały reprezentantki Szwecji i Polski. W rozgrywkach finałowych zajęły odpowiednio 12. i 10. miejsce.
W finale konkursu, który rozegrano 24 maja, wzięło udział 25 państw. Było to dziesięciu wykonawców z każdego półfinału, tj. dziewięć najwyżej ocenionych krajów z pierwszego i drugiego półfinału oraz dwa kraje, które otrzymały dzikie karty od jurorów, a także kraje tzw. Wielkiej Czwórki i Serbia, jako organizator konkursu. Eurowizja 2008 przyniosła pierwsze historyczne zwycięstwo Rosji, którą reprezentował niespełna 27-letni wówczas Dima Bilan z piosenką Believe. Podczas występu na scenie towarzyszyli mu Jewgienij Pluszczenko – rosyjski łyżwiarz figurowy i dwukrotny mistrz olimpijski (2006 i 2014) oraz węgierski skrzypek Edvin Marton. Choć ze swojego półfinału Dima Bilan wyszedł dopiero z trzeciej lokaty, to w finale konkursu nie miał już sobie równych. Otrzymał aż siedem „12” od państw wchodzących w skład byłego ZSRR oraz Izraela, uzyskując łącznie 272 punkty i pokonując reprezentantkę Ukrainy—Ani Lorak.
Eurowizja 2008: kontrowersyjna wygrana Dimy Bilana?
Choć występ robił wrażenie, a sam Dima Bilan otarł się o zwycięstwo dwa lata wcześniej, wygrana Rosji w Belgradzie wzbudziła niemałe kontrowersje. Powodem były zarzuty na tle politycznym. Czołowy włoski dziennik Corriere della Sera zasugerował, że wyniki zostały zmanipulowane na korzyść Rosjan. Podobne zarzuty i komentarze pojawiły się również w niemieckich mediach. W głosowaniu reprezentujący Niemcy zespół No Angels nie otrzymał żadnego punktu od swoich sąsiadów. Ten fakt jeszcze bardziej podsycił spekulacje i zarzuty politycznego przyznawania głosów.
Pomimo że wygrana Rosji pozostawiła niesmak wśród wielu fanów Eurowizji i obserwatorów konkursu, to dzięki zwycięstwu Bilana Rosja zorganizowała rok później w Moskwie najdroższą jak na tamten czas Eurowizję. W 2009 roku zdecydowano także o zwiększeniu wpływu jurorów na końcowe wyniki głosowania i zmniejszenie roli głosowania widzów — w stosunku 50:50.