Dwanaście startów w preselekcjach, w tym co trzeci udany! Elisabeth Andreassen to chodząca definicja determinacji i pasji do muzyki. Kim jest norwesko-szwedzka ikona Eurowizji, która triumfowała w 1985 roku?
Między 1981 a 2015 rokiem Elisabeth Andreassen aż dwanaście razy próbowała reprezentować ojczystą Norwegię lub sąsiednią Szwecję na Eurowizji. Cztery próby zakończyły się sukcesem, a jedna dała jej status czołowej gwiazdy skandynawskiej sceny muzycznej. Od lat bawi fanów pozytywną energią i pozostaje wierną fanką konkursu. Przedstawiamy jedną z najbardziej utytułowanych gwiazd Eurowizji, która na swoim koncie posiada też kilka rekordów.
Elisabeth Andreassen: pochodzenie, droga do kariery i Chips
Elisabeth Gunilla Andreasson urodziła się w 1958 roku w norweskiej rodzinie mieszkającej w Göteborgu. Dzieciństwo spędziła jednak w mieście Sykkylven na zachodzie Norwegii, skąd wywodzi się jej rodzina. Od dzieciństwa pasjonowała się muzyką, a doświadczenia zdobywała zarówno w Norwegii, jak i w Szwecji. Nauczyła się grać na gitarze, fortepianie i kontrabasie, występowała w musicalach i zajmowała się różnymi gatunkami.
Wreszcie, jej talent dostrzegł szwedzki kompozytor Lasse Holm (Eurowizja 1986), który włączył ją do swojego zespołu Chips, w którym występował m.in. z Kikki Danielsson. Grupa miała na celu występ na Eurowizji w barwach Szwecji. Jeszcze przed dołączeniem Bettan, jak do Elisabeth zwracają się przyjaciele, muzycy zajęli 4. miejsce w Melodifestivalen 1980. Rok później otarli się o zwycięstwo i zajęli 2. lokatę. Przy trzecim podejściu piosenka Dag efter dag okazała się najlepszą szwedzką propozycją i reprezentowała kraj na Eurowizji 1982. Kikki i Elisabeth zdobyły 67 punktów (w tym 8 od Norwegii) i zajęły 8. miejsce.
Bobbysocks: Norway, 12 points!
Po Eurowizji panie poszły jednak w różnych kierunkach, prywatnie pozostając przyjaciółkami. W 1983 roku Elisabeth stworzyła wraz Norweżką Hanne Krogh (Eurowizja 1971) duet Bobbysocks! Zamysłem pań było unowocześnienie hitów i gatunków z lat 40. i 50. Debiutancki album Bobbysocks! został wydany rok później, a Bettan podjęła jeszcze jako solistka próbę udziału w Melodifestivalen. Po jedynym bardzo nieudanym dla wokalistki starcie w preselekcjach i sukcesie albumu, duet całkowicie zwrócił się w stronę rynku norweskiego i postanowił wystartować w eliminacjach do Eurowizji 1985.
Piosenka La det swinge!, skomponowana przez Rolfa Løvlanda (członek Secret Garden, Eurowizja 1995), minimalnie wygrała Melodi Grand Prix i pojechała na Eurowizję do Göteborga, skąd pochodzi Elisabeth. Tam też konkurowała ze szwedzką propozycją Bra vibrationer w wykonaniu Kikki Danielsson. Dawne współuczestniczki Eurowizji tym razem były rywalkami i obie znalazły się na podium. Szwecja z wynikiem 103 punktów zajęła 3. miejsce, a Norwegia wygrała, zdobywając 123 punkty. Tym samym, Bettan i Hanne wspólnie zwyciężyły Eurowizję, choć dla obu była to druga próba. Warto dodać, że należy do nich rekord w postaci jedynej wygranej bez żadnej noty 8 i 10 punktów – panie zdobyły za to aż osiem dwunastek.
Sukces Bobbysocks był fenomenem. Upragnione zwycięstwo Norwegii mieszkańcy kraju świętowali na ulicach, a media cieszyły się z wygranej osiągniętej po 25 latach od debiutu w konkursie. La det swinge! stało się hitem w przynajmniej dziesięciu krajach, co wymusiło na duecie zaktualizowanie pierwszego albumu o nowe piosenki, w tym tę zwycięską. Powstała jej anglojęzyczna wersja, jednak nie udało się jej wydać w Stanach Zjednoczonych. W 1988 roku Bobbysocks oficjalnie zawiesiły nową działalność, pozostając w bardzo bliskich relacjach i występując gościnnie w różnych programach. Wkrótce Elisabeth postanowiła ponownie zawalczyć o Eurowizję w Szwecji, jednak utwór Jag ser en stjärna falla, którym promowała solowy album Elisabeth, przyniósł jej tylko siódme miejsce w Melodifestivalen.
Elisabeth Andreassen: powrót na Eurowizję i podsumowanie kariery
W 1992 roku Elisabeth Andreassen poprowadziła norweskie Melodi Grand Prix wraz z Jahnem Teigenem, czternastokrotnym uczestnikiem-rekordzistą tych preselekcji. Tuż potem wydała album Stemninger i po dwóch latach działalności solo postawiła znowu na twórczość w duecie. Z 18-letnim Janem Wernerem Danielsenem nagrała balladę Duett. Para wygrała eliminacje i pojechała na Eurowizję 1994 do Dublina, gdzie z sumą 76 punktów zajęła 6. miejsce. Bettan i Jan nie wydawali już jednak potem nowych propozycji, ale koncertowali wspólnie aż do śmierci wokalisty w 2006 roku. Śmierć jednej z największych norweskich gwiazd była ogromnym szokiem, dlatego postanowiono, że godnym uhonorowaniem artysty będzie występ Elisabeth Andreassen na jego pogrzebie. W towarzystwie Rolfa Løvlanda wykonała tam skomponowany przez niego przebój You raise me up.
W lipcu 1994 roku Elisabeth poślubiła Tora Andreassena, zmieniając swoje panieńskie nazwisko Andreasson na różniące się jedną literą Andreassen. Przez rok od tamtej pory świeżo upieczona mężatka postanowiła podsumować dotychczasową karierę, zbierając swoją twórczość na płycie Elisabeth Andreassens bästa 1981-1995. Wtedy też jej przyjaciel Rolfa Løvland przyniósł Norwegii zwycięstwo na Eurowizji, triumfując z zespołem Secret Garden i utworem Nocturne.
Eurowizja 1996: Elisabeth królową rekordów
Norwedzy pomyśleli, że fantastycznie byłoby wysłać ikonę Eurowizji na konkurs ponownie odbywający się w Norwegii. Elisabeth Andreassen, namówiona na udział, zgłosiła się do Melodi Grand Prix z piosenką I evighet. Wygrała je z rozmachem, zdobywając wynik bliski maksymalnego możliwego i zostając reprezentantką gospodarzy w Oslo. Tam pojawiła się jako jedna z faworytek – przecież każdy jej udział w Eurowizji kończył się dobrym rezultatem. Ostatecznie z dorobkiem 114 punktów zajęła 2. miejsce.
Udział w konkursie w Oslo zapewnił jej kilka eurowizyjnych rekordów. Elisabeth Andreassen dołączyła do grona artystów, którzy brali udział w Eurowizji rekordową ilość czterech razy – w 1982, 1985, 1994 i 1996 roku. Oprócz niej są to: Lys Assia (1956 z dwiema piosenkami, 1957, 1958), Fud Leclerc (1956, 1958, 1960, 1962), Peter, Sue & Marc (1971, 1976, 1979, 1981) i Valentina Monetta (2012, 2013, 2014, 2017). Ponadto, należy do grona zwycięzców, którzy oprócz wygranej mają na koncie drugie miejsce – obok niej są to Lys Assia, Gigliola Cinquetti, Linda Martin i Dima Bilan. Dodatkowo, 2. miejsce Elisabeth w 1996 roku to najlepszy rezultat w historii Eurowizji osiągnięty bez żadnej noty 12 punktów.
Nowa twórczość i powrót Bobbysocks!
Między 1996 a 1998 rokiem Elisabeth Andreassen wydała cztery kompilacyjne albumy, co postanowiła zwieńczyć… udziałem w Melodi Grand Prix. Utwór Winds of the Northern Seas zajął jednak 2. miejsce, przegrywając walkę o bilet do Birmingham z Larsem Fredriksenem. Spowodowało to w artystce lekkie odejście od samodzielnego śpiewania i ballad, choć wydała jeszcze swój piętnasty krążek, zatytułowany Kjærlighetsviser. W 2000 roku poprowadziła w Szwecji Melodifestivalen, w którym dwa lata później wystartowała w trio! Razem z Kikki Danielsson i Lottą Engberg (Eurowizja 1987) postanowiła wrócić do korzeni swojej kariery i tworzyć szlagiery podobne do tych z lat 80. Panie wystąpiły w Melodifestivalen 2002 z utworem Vem é dé du vill ha i zajęły 3. miejsce. Ich medialny sukces w Skandynawii był tak olbrzymi, że rok później zostały zaproszone do udziału w preselekcjach Norwegii. Din hånd i min hånd wywalczyło w Melodi Grand Prix 4. miejsce.
W kolejnych latach Bettan podążała za trendami i wydała album w muzyce country, a następnie zawierający utwory folkowe. Nie oderwała się też od Hanne Krogh i legendy Bobbysocks! Panie występowały w licznych programach muzycznych w krajach nordyckich oraz w 2005 roku pojawiły się podczas koncertu Congratulations: 50 Years of the Eurovision Song Contest, a w 2010 roku uczciły 25-lecie swojej wygranej na Eurowizji. Album Let it swing – The best of Bobbysocks! zawierający nowe piosenki szybko piął się w górę w norweskich notowaniach przebojów. Duetu nie mogło też zabraknąć na koncercie z okazji 60-lecia Konkursu Piosenki Eurowizji w 2015 roku – 30 lat po wygranej w Göteborgu.
Elisabeth Andreassen w ostatnich latach
W 2011 roku Elisabeth po raz szósty wystartowała w Melodifestivalen, przygotowując się do wydania nowego albumu. Z Vaken i en dröm zajęła ostatnie miejsce w drugim półfinale konkursu, a krążek Kärleken & livet, dedykowany twórczości Rolfa Løvlanda, ukazał się w styczniu 2012 roku. Dwa lata później pojawia się ostatni, dwudziesty pierwszy album artystki, podsumowujący jej karierę, zarówno solo, jak i z innymi artystami. Ostatnia walka Bettan o Eurowizję kończy się 4. miejscem w finale Melodi Grand Prix 2015. Artystka połączyła wtedy siły z Torem Endersenem (Eurowizja 1997) w utworze All over the world. W 2016 roku podała wyniki głosowania norweskigo jury w finale Eurowizji.
